Geen producten in de winkelwagen.
Onno Bakker (38) en Jan-Joost Rueb (35) zijn mannen van de grote getallen. Hun webmessenger eBuddy – een online programma waarmee met name jongeren chatten – krijgt iedere maand 10,3 miljoen unieke bezoekers. Het Nederlandse Lowland Capital Partners investeerde al vijf miljoen euro, maar Bakker en Rueb willen groter. Als de venture capitalists in Silicon Valley toehappen, scoren ze binnenkort weer een miljoenen-investering. Willen ze meedoen met de grote jongens, dan zullen ze daar naar moeten leven, begrijpen de twee.
De geestelijk vader van eBuddy treedt zelden op de voorgrond. Vier jaar geleden legde Paulo Taylor in een weddenschap de fundamenten van eBuddy. De Tiscali-medewerker beweerde de instant messenger van MSN op een Nokia 6310 te kunnen laten draaien. “Zo’n oerdegelijke mobiel zonder grafische interface,” zegt Bakker. Binnen een paar weken zag de programmeur dagelijks duizenden mensen inloggen op zijn applicatie.
I. De start
Bij Bakker en Rueb liep het ietsje anders. Hun beoogde telecom start-up in New York liep uit op een financieel fiasco. Het was kiezen of delen: terug in loondienst of nog één keer een eigen bedrijf beginnen. “Ergens werken met meer dan 250 collega’s, trekt me niet. Dan krijg ik de kriebels. Geef mij maar een kamer boven een nachtclub en ik ga op mijn fiets bij investeerders langs, zoals ik in New York ook deed,” vertelt Rueb.
In Nederland liep Onno Bakker zijn oud-collega van Tiscali, Paulo Taylor, tegen het lijf. “Wat ons in Amerika niet lukte, wist Paulo binnen een paar maanden te bereiken. Hij trok honderdduizenden bezoekers.” De software was volledig afgestemd op MSN, het Instant Messaging programma van Microsoft. Een gigantische marktkans voor de entrepreneurs. Maar hoe ga je het gevecht aan met de marktleider, als je ook van hen afhankelijk bent?
Wereldwijd chatten er zo’n 500 miljoen mensen via Instant Messengers. Dat groeit snel naar 1,5 miljard gebruikers, zeggen onderzoekers. Dat besefte ook Bill Gates, die een groot aantal gebruikers via de poorten van eBuddy aan zich voorbij zag gaan. Op hun site everywheremsn.com logden er elke dag zo’n 20.000 nieuwe klanten in. Microsoft was uiteraard niet gecharmeerd van de naam. Binnen no time lag er een cease and desist letter uit Seattle op de deurmat. Het gevecht aangaan met reus Microsoft was voor de entrepreneurs ondenkbaar.
Ook onder de naam e-messenger.net – wat in 2006 uiteindelijk veranderde in eBuddy.com – ontsnapte het bedrijf niet aan het oog van Gates. “Opeens kreeg Jan-Joost een telefoontje van MSN uit Seattle. De volgende ochtend om half negen werden we op het kantoor verwacht in Amsterdam,” vertelt Bakker.
Zonder een idee te hebben waar het bezoek over zou gaan, maakte het tweetal de MSN-medewerkers duidelijk dat ze niet zomaar zouden wijken voor de machtige tentakels van Microsoft. “De boodschap van die presentatie was belangrijk voor de toekomstige relatie met MSN. We blijven afhankelijk van hun medewerking.” Die medewerking van Microsoft was voor Bakker allesbehalve vanzelfsprekend: “Vroeger zei Bill Gates, ‘internet is van ons’. Ook hij beseft gelukkig dat het anders moet. Als je je netwerk openstelt voor derden, dan worden gebruikers evangelist van je dienst. Ze maken anderen enthousiast en werven daarmee nieuwe enthousiastelingen.“ Zijn verhaal overtuigde de Amerikanen. Microsoft volgt eBuddy weliswaar nog op de voet, maar geeft ze de ruimte.
II. De wereld
Nu is eBuddy een vreemde eend in de internetbranche. Niet Silicon Valley is de thuisbasis, maar een pandje aan de Amsterdamse Keizersgracht. André Hazes schalt vanuit een langsvarende rondvaartboot de kamer in. Iets meer dan de helft van de beschikbare 670 vierkante meters is nog maar in gebruik genomen. De gemiddelde leeftijd zal niet ver boven de dertig liggen. Het tafelvoetbalspel, de Engelse tongval en het hoge spijkerbroekgehalte typeren de sfeer bij eBuddy. In amper drie jaar uitgegroeid tot 35 medewerkers, en een miljoenenomzet. Een feestje schiet er door de drukte wel eens bij in. “In 2004 zijn we begonnen.”Jan-Joost kijkt naar Onno. Een korte stilte valt. “Is dat vandaag niet precies drie jaar geleden? Nee, gisteren!”
De eerste maanden van de start-up bestond het leven van de ondernemers geheel uit eBuddy. Onno: “Het is een winkel die 24 uur per dag open is.” Nu draaien er 200 servers op Schiphol, maar in de beginfase trok Bakker – verantwoordelijk voor het operationele gedeelte – behoorlijk wat nachtelijke uurtjes door. “Er was een periode dat ik er een gewoonte van maakte om het systeem te checken wanneer ik ’s nachts naar de wc ging.” Want slechts 10 procent van de chatters op eBuddy komt uit Nederland. “Als wij gaan slapen piekt het aantal bezoekers in Amerika, vervolgens gebeurt hetzelfde in Brazilië en daarna in Australië. Dan zit je wel eens ’s nachts achter je laptop problemen op te lossen.”
III. De concurrentie
Waar nieuwkomers markten openbreken, liggen fast followers op de loer. Het Amerikaanse Meebo startte met een soortgelijke dienst in Mountain View, Silicon Valley gevestigd. Die locatie helpt; in twee jaar haalde het bedrijf 12,5 miljoen dollar durfkapitaal binnen. “Maar”, stelt Rueb gerust, “you don’t have to win, to be a winner’. Samen met Meebo delen we 90 procent van de markt. En de ontwikkelingen in deze markt volgen elkaar snel op. Al moet eBuddy natuurlijk wel de grootste blijven.” Die voorsprong hangt volgens de entrepreneur vooral af van slimme productontwikkeling en investeren in nieuwe toepassingen. Daarbij leeft eBuddy op een toenemende verkoop van advertentieruimte. Een miljard bannerimpressies verkoopt Rueb samen met zijn piepjonge salesafdeling. “Daardoor maken we deze maand voor het eerst winst.” Iets wat bij Meebo nog lang niet staat te gebeuren. “
De applicatie van Meebo is niet gebouwd op advertentieruimte”, aldus Rueb. Voor hem nog een reden om prominent aanwezig te zijn in San Francisco. “Ik moet uitkijken dat ik niet verzandt in Nederlandse partners. Zo loopt er nu een actie met het Veronicaprogramma Temptation Island. Terwijl een deal met internationale spelers veel interessanter is.”
IV. De investeerders
Bakker en Rueb kijken dan ook met enige afgunst naar het snelle wereldje waarin ‘die jongens van Meebo’ zich bewegen. “Het is bijna oneerlijk dat wij niet in Silicon Valley zitten,” beseft Rueb zich. Meebo’s kantoor zit om de hoek bij Google. De laatste kapitaalinjectie kwam van het beroemde Sequoia Capital en bedroeg een luttele 9 miljoen dollar. Ook het startkapitaal lag voor Meebo voor het oprapen. “Binnen anderhalve maand hadden ze drie miljoen dollar op hun rekening. Terwijl wij met onze bul naar de ABN Amro moesten om een persoonlijke lening van 20.000 euro aan te vragen. En zodra je zegt dat je een internetbedrijf hebt, gaan er alarmbellen rinkelen bij zo’n bankmedewerker. Die denkt; internetbubble! “. Bakker: “In San Francisco loop je met je businessplan een café binnen en vindt je een business angel. Begint je dienst een beetje te lopen dan stap je naar een investeerder en je kunt verder groeien.”
Langzaam weten Bakker en Rueb de belangrijke jongens aan de Amerikaanse westkust ook te vinden. Op één middag bezoeken ze Paypal, eBay én Google. “Om elkaar een beetje te leren kennen”, relativeert Rueb. Zoals wel vaker in grote internetbedrijven, nodigt eBay start-ups uit voor een kennismaking. Om op de hoogte te blijven van de ontwikkelingen binnen internetbedrijven. Met Google en Yahoo! Sloot eBuddy een wereldwijde advertentiedeal. De helft van de verkochte bannerimpressies komen van Yahoo! en Google. Ook de integratie van de Google toolbar op de site is uit zo’n bezoek voortgekomen. Hoe ze dat als onbekende Hollandse start-up voor elkaar krijgen, is simpel. De internetondernemers netwerken via LinkedIn. “De hele westkust is daar op aangesloten. Reid Hoffman, de oprichter van het sociale netwerk, spraken ze persoonlijk. Hij tipte hen over hoe ze in concact komen met de juiste mensen. “Meestal kijk ik wie wie kent en vraag die persoon een mailtje te forwarden,” aldus Rueb. Ook Josh Silverman, oud ebaydirecteur Nederland, is een goede bekende. “Hij introduceert ons links en rechts bij investeerders.” Het Nederlandse tweetal trekt nu hun aandacht. Elke maand is het raak en zitten Bakker en Rueb weer in het vliegtuig. ’Knocking on Sand Hill Road doors’, noemen ze het, naar de inmiddels legendarisch weg waar het grote geld wordt verdeeld. Meer dan 50 keer pitchten ze bij venture capitalists. Want wat Meebo kan, moet het tweetal ook lukken. “Als je wilt groeien moet je in een ruim jasje zitten. In maximaal 40 minuten leggen we de plannen op tafel. Af en toe lopen er dan mensen weg of schuiven er anderen aan.” Over de afloop van de zoektocht blijft Rueb nuchter. “Drie van de investeerders waarmee we spreken hebben ooit Skype afgewezen. Geen antwoord krijgen betekent niet dat je het verprutst hebt. Het is meer een kwestie van een olifantenhuid kweken.”
De voorzichtige houding van Rueb heeft nog een oorzaak. Hij zag zijn voormalig werkgever Arbinet volledig worden uitgekleed door investeerders. 100 procent vertrouwen in Amerikaanse investeerders heeft hij niet. “Als het slecht gaat, kunnen ze je nek breken, ook al hebben ze maar een kwart van je bedrijf in handen.” Waarom dan toch die zoektocht? “Op dit moment hebben we de beste kaarten in handen om geld op te halen. Zoals ze daar zeggen; ‘eat the cookies when they’re served, not when you are hungry.’ Geen overbodige luxe, want op deze manier bepaalt eBuddy aan welke voorwaarden de investering moet voldoen. “Bovendien weet iedereen in Silicon Valley waar we het over hebben, met welke technische problemen we kampen en welke nieuwe trends kansen bieden voor eBuddy. In Nederland moeten we eerst alles van begin tot eind voorkauwen.”
V. Het personeel
Een ander nadeel van Nederland is het tekort aan personeel.Rueb, die zes jaar in Atlanta en New York werkte, ziet duidelijke verschillen. “Pas afgestudeerden willen hier bij Unilever, Procter & Gamble of Shell werken. Zelfs een artikel in Intermediair vorig jaar leverde maar twee sollicitanten op.”
De timide houding van de Nederlandse kandidaten staat in schril contrast met het enthousiasme waarmee Amerikaanse sollicitanten zich bij jonge internetbedrijven aanmelden. “Bedrijven die funding ophalen zouden wel eens de nieuwe Google kunnen zijn. Iedereen kent wel een vriend of familielid die voor een kleine start-up werkt, naar de beurs is gegaan en daarmee stinkend rijk is geworden. Op een openstaande functie in Amerika kreeg ik laatst 150 aanmeldingen. Er wordt gewoon gejaagd op opties van je bedrijf.” De twee kijken of ze werknemers in Amsterdam opties aan kunnen bieden, al verwachten ze daar nog de nodige uitleg over te moeten geven. “In Nederland hebben meer mensen geld verloren aan opties, dan dat ze er rijk van zijn geworden. De internetbubble heeft zijn sporen nagelaten. Nederland heeft meer succesverhalen nodig, zoals die van TomTom.”
Uitvergroot en met enige trots hangt de cover van Red Herring aan de muur. Europe’s next net giants?’ kopt het Amerikaanse blad over de technostarters. Erkenning die ze in Nederland nog niet genoeg krijgen. “Zonder al te gefrustreerd te klinken, worden we nog wel eens vergeten door zowel de Amerikaanse als Nederlandse media,” zegt Bakker. “Meebo wordt door iedereen genomineerd voor prijzen, terwijl wij verdomme groter zijn,” vertelt Rueb geïrriteerd.
VI. De toekomst
Binnenkort lanceert eBuddy een mobiele messenger, die nu nog in de béta versie draait. Daarmee is eBuddy Meebo weer een stap voor. Blijft dat zo? “Het zijn leuke, slimme jongens hoor. We hebben vorige week nog met ze gegeten. En ook al hebben ze miljoenen dollars op de bank aan funding, je kunt niet alles tegelijk introduceren.” Van eventuele kopers willen de twee heren niets weten. “Zolang er nieuwe technologische ontwikkelingen plaatsvinden, blijf ik het spannend vinden. Al weet je natuurlijk nooit hoe je reageert als er morgen een koper met een mooi bedrag op de stoep staat.”
Jan-Joost Rueb (35)
1995 stage IBM
1996 afgestudeerd (Bedrijfskunde MBA Management and Organization) RUG
1996 Enertel
1997 overname Enertel door Worldport, overgeplaatst naar Atlanta
1999 Telecom Exchange Arbinet, New York
2000 Beursgang Arbinet afgeblazen
2003 Online telecomsite, numberportability.com, New York
2004 Amsterdam, everywheremsn.com later ebuddy.com
Onno Bakker (38)
1995 stage IBM
1998 Afgestudeerd Economie EUR
1998 Getronics
2000 XOIP
2002 ingelijfd bij Tiscali
2003 Online telecomsite, numberportability.com, New York
2004 Amsterdam, everywheremsn.com, later ebuddy.com
Chatten?!
Het eerste Instant Messaging programma ICQ werd geïntroduceerd in 1996. Als reactie daarop ontwikkelde America Online een eigen messenger programma, AIM. De inlijving van Mirabilis, de makers van ICQ, volgde snel en vanaf 1997 is AIM de onverslagen marktleider in de VS. Buiten de VS verkreeg het IM programma van Microsoft een wereldwijde nummer 1 positie. Microsoft heeft lange tijd tevergeefs op het protocol van AOL geaasd. Uiteindelijk kwam Bill Gates in 1996 met MSN Messenger, die onlangs werd omgedoopt in Windows Live Messenger. Het werkwoord MSN-en maakt duidelijk hoe sterk het programma is
