Geen producten in de winkelwagen.
De Rabobank heeft de prijsontwikkeling en het aantal verkochte producten/diensten in 2011 en 2012 binnen tien markten ingeschat. Naast automotive, food, non-food en bouw, zijn dat de groothandelmarkt, de industrie, de transportsector, horeca en recreatie, de zakelijke dienstverlening en de gezondsheidzorg. “We hebben gekeken naar de prijscomponent en naar het volume, en daar vervolgens een omzetmutatie aan verbonden”, legt Henri Cocu, sectormanager MKB Rabobank Nederland uit.
De klappen bij de non-food retailers (van -0,9 procent in 2011 naar -5,3 procent in 2012), de bouwmarkt (van +2,9 naar -7,8 procent) en automotive (van +7,6 naar -3,5 procent) komen voor Cocu niet onverwacht. “Ondernemers die voor een groot deel afhankelijk zijn van de Nederlandse markt en de consumenten bedienen, zitten in de hoek waar nu de klappen vallen.” Hij noemt de bouw als voorbeeld. “Nu Nederlanders zich geen nieuwe woning kunnen veroorloven, heeft dat natuurlijk niet alleen effect op aannemers, maar onder meer ook op makelaars, groothandels in bouwmaterialen en de woninginrichter. Vandaar die grote terugval.”
De diensteneconomie maakt de verwachtingen niet waar
Opvallender vindt Cocu de magere omzetcijfers in de zakelijke dienstverlening. In 2011 en 2012 noteerde die markt maar een magere omzetgroei van +0,8 en 0,6 procent. “Die diensteconomie waar de overheid prat op gaat, die valt tegen.” Hij ziet wel bedrijven successen boeken met online producten, zoals smart communicatiediensten, maar overall valt het cijfer tegen. Dat percentage wordt ook omlaag gehaald door dalende bedrijvigheid in branches als de detachering. “Zakelijke dienstverleners die in staat blijken om hun bedrijfsvoering uit te rollen in buitenlandse groeilanden, hebben de meeste kans op succes.” Eerder schreef Sprout al over een Nederlands architectenbureau dat nu 80 procent van zijn omzet uit China moet halen.
Omzetontwikkeling in de sectoren van de Nederlandse economie, uitgedrukt in percentages.
Omdat er in elke markt uitzonderingen te vinden zijn, kan Cocu niets stellig beweren, maar grosso modo ‘maken alle markten die internationaal zaken doen, een grotere kans op een plusje’ . Vandaar dat de industrie en de groothandelmarkt volgens hem nog wel een mager positief omzetcijfer tonen. Wat niet wegneemt dat beide branches veel aan omzetgroei hebben moeten inboeten. De industrie toonde in 2011 nog een dikke plus van +10,4 procent, en dit cijfer is in 2012 teruggelopen naar 1. De groothandels kwamen samen in 2011 uit op +4,6 procent, en daalde dit jaar ook naar een groeipercentage van +1 procent.
De zorg en de foodretail zijn de positieve uitzonderingen
De meeste ondernemers die zich aan de malaise onttrekken, zijn actief in de zorgsector en de foodretail. De zorg boekte vorig jaar volgens de Rabobank een omzetgroei van +6,9 procent, in dit jaar is dat percentage gekrompen naar een nog altijd respectabel cijfer van +5,3 procent. Het is daarmee de markt met het hoogste groeicijfer. “De vergrijzing en steeds grotere eisen die de zorgconsument stelt, dragen daar aan bij,” verklaart Cocu. “Dat drijft de bedrijven om met innovaties te komen, zoals Philips nadrukkelijk laat zien.” De foodretail maakte als enige markt een groei mee in de omzet in 2012 (van + 1,5 naar 2,3 procent), dankzij een voor de hand liggende verklaring: “We moeten nu eenmaal eten”, zegt Cocu. “En om toch te bezuinigen op voedsel, gaan consumenten minder naar cafes en restaurants. Tegelijkertijd wil de consument niet volledig naar een sober eetpatroon, en kopen ze als substituut wat luxeproducten in de supermarkt. Dat draagt ook weer bij aan de omzetgroei van foodretailers.” De horeca is er de dupe van: die markt noteerde in 2011 +3,9 procent en in 2012 is dat teruggelopen naar +1,7 procent.
In 2013 verwacht de Rabobank niet dat het beter wordt. De klappen zijn alleen minder fors. De omzet in de bouw blijft krimpen, maar minder stevig: -3,4 procent. Dat geldt ook voor de automotive en de nonfood retail: -1,2 om -1,6 procent. De omzetgroei in de zorg daalt licht naar +4,9 procent. De andere markten zullen volgens de bank slechts een lichte stijging in de omzetgroei vertonen.
Omzetprognose in de sectoren van de Nederlandse economie, uitgedrukt in percentages.
