Geen producten in de winkelwagen.
In een andere eeuw, toen het internet nog een belofte was en ouderwetse modems ons knarsend en krakend toegang verschaften tot de digitale snelweg, destijds nauwelijks meer dan een karrenspoor, tekenden zich de contouren af van de samenleving waar we nu langzaam aan gewend raken: de communicatiemaatschappij!
Ik was in die tijd een enthousiaste jonge internet ondernemer en voelde dat ik voorop een golf surfte, die de wereld voorgoed zou veranderen. En dat gevoel klopte helemaal, alleen was die golf van verandering nog groter dan ik kon bevroeden.
Het interessante is dat de contouren van het nu, voor wie het wilde zien, zich toen al scherp aftekenden. Van de ontwikkeling van het internet kunnen we bijvoorbeeld leren dat openheid en transparantie het altijd winnen van gesloten systemen. En het delen van succes en kennis leidt tot nog meer kennis en succes.
Loslaten
Bedrijven die het lef hebben het exponentiële karakter van internet te omarmen in plaats van te controleren groeien schijnbaar moeiteloos, terwijl bedrijven met respect voor individuen en het lef om eigendom van klassieke productiemiddelen zoals informatie, onroerend goed of, pak’m beet, taxi’s, los te laten harder groeien dan wie ook.
Wat vooral opvalt is dat al deze bedrijven, bijna zonder uitzondering hele prettige werkgevers zijn, waar toptalent in alle vrijheid keihard werkt, vaak zonder dat werk als werk voelt. Dat komt door de allerbelangrijkste componenten van de internetcultuur: “vertrouwen” en de bereidheid om “samen te werken”.
Bijhouden
Klassieke bedrijven, zoals banken, oliemaatschappijen en andere organisaties waar soms duizenden mensen werken, merken inmiddels dat ze vastlopen. Het blijkt bijna onmogelijk om alle wensen van goed geïnformeerde consumenten bij te houden. Bovendien komen er in onze door exponentiële trends gedomineerde wereld verrassende, onconventionele nieuwkomers op de markt die zich niet aan regels van de AFM of andere instanties hoeven te houden. Of simpelweg niet gecontroleerd worden.
Het wordt steeds herkenbaarder duidelijk dat je dit soort trends niet kunt beantwoorden met traditionele hiërarchische organisaties. Toch hebben veel leiders de neiging om de oplossing eerder te zoeken in meer controle, dan in vertrouwen. Dat is eigenlijk totaal niet rationeel, want een exponentieel probleem is niet op te lossen met een lineaire aanpak.
Semler
Sinds enige tijd werk ik intensief samen met de Braziliaanse ondernemer Ricardo Semler. Wat mij opvalt in zijn aanpak, de Semco Style, is een ándere overeenkomst met het internet van de jaren ’90. Destijds was het, “stervormige” PTT Telecom-telefoonnetwerk, dat vanaf de start voor twee-weg communicatie wat ingericht, beter geschikt voor Internetcommunicatie, dan het voor een-richting verkeer ontworpen boom- of piramidevormige hiërarchische netwerk van de kabeltelevisie maatschappijen.
Internet via de kabel liep destijds in de hiërarchische knooppunten vast als er veel informatie terug kwam. Iedere hub werd een zogenaamd Single Point of Failure.
Snelheid
Ricardo Semler organiseert zijn bedrijven al jaren anders: iedereen heeft een stem en beslist mee. Mensen zijn tegenwoordig gewend aan interactieve communicatie en snelheid. Ze hebben dus behoefte aan een niet-hiërarchische structuur waarbij ze evenveel informatie zenden als ontvangen om snelheid te kunnen maken. Ouderwetse organisaties zijn echter georganiseerd als een kabel-tv-netwerk: gericht op eenrichtings-directie-verkeer van bovenaf.
Zodra er ideeën en initiatieven terug komen wordt iedere manager die dit wil controleren een “single point of failure”. Net als het oude, plattere, stervormige PTT-netwerk, zijn mensen in de Semco Style geen single point of failure meer, maar juist verbonden vanuit hun talent. Omdat vertrouwen nu eenmaal tot meer snelheid leidt.
