Geen producten in de winkelwagen.
Nog altijd staan veel babyboomers op het punt om hun bedrijf over te dragen, het pensioen nadert. Jaren geleden werd die beweging al voorspeld; er zou een grote groep ondernemingen op de markt komen, allemaal op zoek naar een nieuwe eigenaar. Die grote groep is er nu inderdaad, maar een flinke stijging in het aantal overdrachten blijft uit. Annegien Blokpoel, oprichter van financieel adviesbureau Perspexo en schrijfster van het boek Maak je bedrijf meer waard, weet waarom. “Zo’n 75 procent van de ondernemingen wordt helemaal niet overgenomen, maar gestaakt.”
Zonde, vindt Blokpoel. In haar praktijk, geworteld in de wereld van beursgenoteerde ondernemingen, zag ze steeds meer kleine ondernemingen worstelen met de waardering van hun bedrijf. “Als ik vertelde hoe dat er bij beursgenoteerde ondernemingen aan toe gaat, zag ik alleen maar niet-begrijpende blikken ontstaan. De concepten uit de corporate finance leken voor kleinere ondernemers helemaal niet te gelden. Ik moest dus een vertaalslag maken naar deze groep ondernemers. Ondernemers weten vaak wel dat hun bedrijf x keer de winst waard is, maar ze hebben vaak geen idee waaróm dat zo is.”
En dat is gelijk een waarschuwing. Als een ondernemer gaat verkopen, is het eigenlijk te laat om een goede waardering te maken, want bij een bedrijfswaardering wordt naar de laatste drie jaar gekeken. En een ander groot verschil met beursbedrijven is de emotie. Blokpoel: “Beursgenoteerde ondernemingen zijn puur professioneel. Een mkb’er zit niet alleen professioneel in zijn bedrijf, maar ook emotioneel. De ondernemer is altijd de spil waar het bedrijf omheen draait, totdat er een verkoop aankomt. Hoe minder afhankelijk de onderneming dan is van de ondernemer, hoe beter. Dat vraagt om een rigoureuze omslag.”
Schijf van vijf
Blokpoel maakt onderscheid tussen zzp’ers en ondernemers. Een eenmansbedrijf is niet echt een onderneming te noemen, vindt ze. “Het enige wat een zzp’er hoeft te doen, is zijn eigen uren verkopen. Ondernemers stijgen boven dat uurtje-factuurtje uit, die kopen een pand en nemen personeel aan. Dat vergt veel van iemand, daarom vermijden velen dat kantelpunt.”
Die kantelpunten – de groei naar een grotere organisatie – zijn belangrijk voor de waardering én inrichting van de onderneming. “Voor ondernemers is het bereiken van tien man personeel een belangrijk kantelpunt. Dan wordt de organisatie groter, is er vaak een extra managementlaag nodig.” Een tweede kantelpunt ligt bij de groei naar 25 man personeel. Vanaf dan is er een heuse hr-afdeling nodig, moet de bedrijfscultuur goed bewaakt worden en zijn er misschien wel andere mensen aan het roer nodig. “Neem een bedrijf als TomTom”, zegt Blokpoel. “Daar hebben de oprichters ingezien dat zij wellicht niet de juiste mensen waren om het bedrijf door te laten groeien. Ze haalden de nieuwe directeur Harold Goddijn erbij, en kijk eens waar ze nu staan. Dergelijke ondernemingen zien we in Nederland te weinig.” Om goed te bekijken hoe een onderneming ervoor staat, gebruikt Blokpoel de Schijf van Vijf. Die schijf bestaat uit de vijf bedrijfseconomische vakgebieden: strategie, financiën, marketing, organisatie en communicatie. De identiteit en cultuur vormen de organisatie en onderneming.
In een groter bedrijf moet ook anders naar de cijfers worden gekeken, vindt Blokpoel. “Je moet financiering op een hoger niveau begrijpen. Een ondernemer kijkt eerst naar zijn vaste lasten, en weet dan wat hij iedere maand moet verdienen. Maar boekhoudcijfers zijn geen managementcijfers. Een boekhouder kijkt naar het verleden, en probeert zoveel mogelijk kosten op te voeren om de winst en dus de belastingen te drukken. Maar een groeiende onderneming heeft juist iemand nodig die winst wil maken en die meer risicozoekend dan risicomijdend is. Bij beursgenoteerde bedrijven zie je vaak twee tegenpolen in de functie van ceo en cfo. De directeur maakt mooie plannen en de financieel directeur is de oei-oeiroeper die de directeur moet afremmen in zijn gekke plannen. Bij een groot bedrijf wordt iemand alleen maar conservatiever. Misschien is het wel beter om klein te blijven.”
14 redenen om een waardebepaling van uw bedrijf te maken
1. Om beter te kunnen managen op waardecreatie en rendement op investeringen
2. Om erachter te komen wat de belangrijkste waardebepalers zijn voor uw bedrijf. Hierdoor kunt u zelf actief sturen op een hogere verkoopwaarde
3. Om erachter te komen wat de uitdagingen zijn voor de volgende fase van uw bedrijf
4. Om erachter te komen wat voor u de beste optie is: het bedrijf runnen zoals het is, een stap voorwaarts zetten of het bedrijf verkopen
5. Om erachter te komen welke rollen u speelt en welke petten u liever zou willen overdragen aan iemand anders
6. Als voorbereiding op de verkoop van uw bedrijf
7. Om erachter te komen wat de potentiële kansen en bedreigingen voor uw onderneming zijn, door met de bril van een koper op naar uw bedrijf te kijken
8. Om beter in staat te zijn uw adviseurs te instrueren en als klankbord te gebruiken
9. Om erachter te komen wat de impact kan zijn van bepaalde gebeurtenissen op de bedrijfsinkomsten, zodat u passende maatregelen kunt nemen
10. Om goedkoper financiering aan te trekken
11. Om te berekenen welk percentage van uw bedrijf u moet verkopen, gegeven de investering van een nieuwe aandeelhouder
12. Om uw dagelijkse inkomen als directeur af te kunnen afzetten tegen mogelijke aandeelhouderswaarde
13. Omdat het waarschijnlijk de belangrijkste component van uw pensioen is
14. Om de kans te vergroten dat anderen straks uw bedrijf een hogere waardering gaan geven. Het is uiteindelijk de waardering van anderen die de verkoopprijs bepaalt
