Geen producten in de winkelwagen.
54 banken zag de Amerikaan Chris Kouloukas van binnen, voordat hij een lening kreeg om zijn onderneming te starten. En zelfs bij die 54e werd hij nog scheef en wantrouwend aangekeken. Dat hij het zo lang uit hield, ligt aan zijn honkbalverleden, zegt Kouloukas. Daar heeft hij leren omgaan met winst en verlies. “De beste slagmannen halen prima gemiddeldes, maar dat betekent nog steeds dat ze 60 procent van de tijd missen.” Tegenwoordig heeft zijn keten van copyshops dertig vestigingen.
Het klinkt logisch: sporters hebben letterlijk meer uithoudingsvermogen en krijgen meer te maken met winst en verlies, en daarom zijn ze in hun werkend bestaan ook beter in staat klappen te incasseren en door te zetten. Een onderzoek onder Harvard leert dat afgestudeerden die ondernemer zijn geworden, allemaal een sportverleden hebben. “De meesten vinden dat sport hen heeft voorbereid op het leven, en dat ze daarbij hebben leren omgaan met winst, verlies, tegenslagen en misschien wel het belangrijkste, met anderen”, zegt het rapport.
Holland Acht
Dat doorzettingsvermogen slaat in ieder geval op Nico Rienks, de succesvolste Nederlandse roeier aller tijden. Eigenlijk startte hij begin jaren negentig twee ondernemingen. Met een gouden Olympische plak van 1988 om de nek begon hij een paar jaar later een eigen arbodienst. Tegelijkertijd tilde hij binnen de roeibond het later zo succesvolle project van de Holland Acht van de grond. In ’96 won de boot goud in Atlanta, maar de start enkele jaren eerder was hobbelig en onzeker. “Eigenlijk geloofde de bond er niet in dat een klein land als Nederland een sterke acht op het water kon brengen. Wij dachten van wel, maar dat heeft heel wat overredingskracht gekost.” Dat doorzettingsvermogen heeft Rienks wel kunnen aanwenden om ook zijn arbodienst flink te laten groeien – naast de tien wekelijkse roeitrainingen. Die heeft hij inmiddels verkocht, en is nu weer klein begonnen.
Grondig evalueren
Jacques Brinkman, in het verleden tophockeyer en sinds 1993 directeur van zijn bedrijf Brinkman Sport Marketing: “Iedereen krijgt te maken met tegenslagen. Ik ook. Ik laat hockeysticks in Pakistan fabriceren, maar soms krijg je een zending van mindere kwaliteit. Daar moet je mee kunnen omgaan.” Als topsporter heeft Brinkman niet alleen doorzettingsvermogen ontwikkeld, maar ook geleerd zichzelf grondig te evalueren. “Gelukkig ben ik een echte knokker en goed in het vinden van oplossingen.” Het was gemakkelijk geweest om de oorzaak bij de Pakistanen te leggen, maar hij constateerde dat hij te klein dacht. Brinkman besloot de zaken groter aan te pakken en heeft tegenwoordig altijd zoveel voorraad dat hij zijn klanten op ieder moment kan leveren.
Dwarslaesie
Ook de Nederlandse shorttracker Monique Velzeboer kreeg met tegenslag te maken, al was dat van een hele andere orde. Bij een zware val liep ze een dwarslaesie op, waardoor ze in een rolstoel belandde. Ze kwijnde niet weg, maar startte een carrière als fotograaf. “Mijn sportverleden heeft ervoor gezorg dat ik een doorzetter ben. Ik zit niet snel bij de pakken neer.” Maar er is wel wat veranderd. “Als schaatster wilde ik de beste zijn; het competitieve element was enorm belangrijk. Dat is nu niet meer zo. Nu gaat het om een mooie foto en de herinnering die ik heb aan het maken van de foto. Dat heeft niets met competitie te maken.”
Imaginair trainen
Zijn die sportieve eigenschappen dan alleen weggelegd voor topsporters? Nee. Er is goed nieuws voor de minder sportieven: Je hoeft geen topsporter te zijn om topsport te bedrijven, ontdekte de Canadese hoogleraar en psycholoog Allan Paivio. Zijn hersenonderzoek bracht iets opmerkelijks aan het licht: mentaal trainen werkt bijna even goed als fysieke training. Het verbeelden van een sportprestatie werkt het beste: wielrenner Lance Armstrong beeldt zich niet alleen in dat hij gaat winnen, maar hij ‘rijdt’ de etappe in zijn hoofd; iedere bocht en iedere heuvel rijdt hij in gedachten op, en hij visualiseert waar hij bij zijn tegenstanders wegfietst. En onderzoek onderschrijft de methode van Armstrong, die hij overigens afkeek van Muhammed Ali. Auteur Lynne McTaggart beschrijft in haar boek Het intentie experiment een onderzoek: In een serie EMG-scans werd een groep skiërs onderzocht die in gedachten de berg afzoefden. En wat bleek? De elektrische impulsen naar de spieren tijdens de imaginaire training, bleken hetzelfde als tijdens de daadwerkelijke afdaling. En daar kan ook de minder sportief aangelegde ondernemer zijn voordeel mee doen.
Ondernemen als topsport
- Sport is een prachtige metafoor voor ondernemen. Uit verschillende onderzoeken blijkt dat sporters beschikken over een beter uithoudings- en incasseringsvermogen
- Intensieve sporten als parachute springen en rotsklimmen helpen ondernemers om te focussen: deze sporten bieden geen ruimte voor afleiding
- Goede nieuws voor de minder sportieven: imaginaire training werkt bijna net zo goed als fysieke training
- De meeste mensen leren beter door te doen dan door te studeren, dus het sportveld is een betere opleiding dan de universiteit, vindt John Eliot, professor aan de Amerikaanse Rice University
- Toch gaat de vergelijking tussen ondernemen en sport niet altijd op. “Het ergste dat op het honkbalveld kan gebeuren, is verleis van de wedstrijd”, zegt Chris Kouloukas. “In mijn onderneming kan ik veel geld verliezen. En dat van anderen.”
Meer lezen?
H.A. Dorfman – Coaching the mental game, National Book Network
