Geen producten in de winkelwagen.
Veel ondernemers zeggen maar vijf, zes uur per nacht te slapen. Slapen in de baas zijn tijd is er voor ondernemers immers niet bij als je zelfstandig bent. Een uur niet gewerkt, is een uur niets verdiend. Zeker in de opbouwfase van een bedrijf zijn 80-urige werkweken geen zeldzaamheid en schiet de slaap er nogal eens bij in. Maar of dat nu zo goed is, betwijfelt Hans Hamburger, voorzitter van de Nederlandse vereniging voor Slaap en Waak Onderzoek en hoofd van het Amsterdam WaakSlaapCentrum in het Slotervaartziekenhuis en Boerhaave Medisch Centrum. “Door nachtenlang werken verliezen mensen hun scherpte en nemen emoties de overhand,” zegt hij.
Veel succesvolle managers, ondernemers en politici gaan er prat op weinig slaap nodig te hebben om goed te functioneren: ze hebben geen tijd voor iets sufs als in bed liggen. Er zijn inderdaad een aantal iconen die bekend staan om hun korte nachten zoals Margaret Thatcher en Ruud Lubbers. Ook van oud-premier Jan-Peter Balkenende is bekend dat hij maar vier a vijf uur per nacht sliep. Maar dit zijn allemaal uitzonderingen, meent Hamburger. “Veel mensen overschatten zichzelf. Het klopt dat de ene mens minder slaap nodig heeft dan de ander, maar minder dan 6,5 uur per nacht is voor niemand goed.”
Dat veel ondernemers hier anders over denken, signaleert ook Meijke van Herwijnen, eigenaar van Visiom, een adviesbureau voor voeding, gezondheid en gedrag. “Ondernemers verwachten dat ze na een nacht van vijf uur hetzelfde presteren als na acht uur slaap. Terwijl het lichaam veel harder moet werken om hetzelfde voor elkaar te krijgen met minder energie.”
Onlangs werd nog wetenschappelijk aangetoond dat na een week minder dan zes uur slapen per nacht de werking van onder andere het stofwisselings- en immuunsysteem is verstoord. Een chronisch slaaptekort kan ook leiden tot diabetes, hart- en vaatziekten, en wie weinig slaapt, maakt meer stresshormoon (cortisol) aan. Bovendien beïnvloedt een korte nacht de keuze voor slechte voeding. “De insulinehuishouding is van slag waardoor je overdag eerder voor vette, zoute en zoete voeding kiest,” zegt Van Herwijnen.
Geestelijk herstel
Volgens Hamburger zouden veel ondernemers zich moeten realiseren dat een uur meer slaap ‘s nachts zorgt voor meer productiviteit overdag. “Bij te weinig slaap verlies je het overzicht, je kunt niet goed meer nadenken. Dat kost tijd.” Een aantal korte nachten achter elkaar zorgen volgens Van Herwijnen ook voor een minder goed werkende intuïtie. “Het vermogen om prioriteiten te stellen wordt aangetast, er is minder focus. Allemaal belangrijke eigenschappen om een bedrijf draaiende te houden.”
Het klinkt saai, op tijd naar bed gaan, maar ondernemers die investeren in de kwaliteit van hun slaap, krijgen er dus overdag meer dynamiek en plezier voor terug. “Vooral de diepe slaap is belangrijk, die zorgt voor geestelijk herstel en een uitgerust gevoel ‘s ochtends.”
Voorwaarde om in die diepe slaap te kunnen vallen is van tevoren ontspannen van tevoren. En dat lukt niet altijd als je, zoals veel kortslapende ondernemers, altijd online bent. Het eigen welzijn in de vorm van goed eten, op tijd naar bed en voldoende pauzeren, daar wordt minder op gelet. Wie daar te lang mee doorgaat, kan de balans tussen in- en ontspanning niet meer vinden en vernietigt zijn eigen productiemiddel: het lichaam.”
Slaapschuld aflossen
In de slaapklinieken ziet Hans Hamburg veel succesvolle ondernemers en managers met vermoeidheidsklachten. “Ze weten vaak niet waar dat vandaan komt. Als ze vervolgens bij ons in het slaaplab worden opgenomen, slapen ze ineens 7,5 uur per nacht. Na een week zijn de klachten meestal voorbij. Dan pas beseffen ze dat hun gebrek aan energie wordt veroorzaakt door de korte nachten.”
Wie wil weten hoeveel slaap hij of zij nodig heeft, zou een tijdje in een stil huisje in het bos moeten gaan logeren, adviseert Hamburger. “Ga slapen bij de eerste verschijnselen van moeheid. Als de slaapschuld is afgelost, kom je vanzelf in je eigen ritme terecht en kan je ontdekken hoeveel uur slaap je daadwerkelijk nodig hebt.”
Wie moeite heeft om ’s avonds in slaap te komen, heeft er waarschijnlijk baat bij om de dag rustig af te bouwen. Van Herwijnen:“Ga in ieder geval niet ’s avonds nog werken, de kans is groot dat je vervolgens in bed gaat liggen malen. Laat ook televisie en internet uit. Hiermee demp je onrust die voortkomt uit een overdaad aan prikkels. Lees een boek, doe een spelletje, luister muziek of maak ’s avonds een wandeling. Zo kom je het beste tot rust.”
