Geen producten in de winkelwagen.
Urenlang voorbereiden werkt zelfs averechts, zegt presentatietrainer Pieter Frijters van Frijters Mind Tuning. “Het is net als vertellen over je vakantie, dat ga je ook niet vooraf uitschrijven en oefenen. De belangrijkste verhalen komen vanzelf.” Volgens Frijters gaat het er vooral om dat u als spreker weet wat het publiek van u wil horen. Presentaties uitschrijven vindt hij pure tijdverspilling.
Iedereen kan leren om boeiend te presenteren, zegt Frijters. Voor ondernemers die het nieuwe jaar willen beginnen met een knallende speech heeft hij 10 praktische tips.
1. Bereid weinig of niets voor
Kies enkele onderwerpen die je wilt behandelen en zet vijf steekwoorden op een briefje. Dat is voldoende. Frijters: “Het gaat erom dat je de materie waarover je wilt vertellen begrijpt. Je moet het als het ware voor je zien en dat overbrengen aan het publiek. Formuleer dus ook nooit zinnen vooraf. De leuke oneliners komen er toch niet uit zoals je had bedacht. Vooraf een paar sprekende voorbeelden bedenken kan wel, maar houd het daar ook bij.”
2. Neem visuele ruimte in
Aandacht trekken in een rumoerige ruimte kan lastig zijn. “Ga niet oproepen om stil te zijn maar dwing te stilte af. Dat doet je door ruimte in te nemen en rustig de zaal rond te kijken. Als je je ongemakkelijk voelt bij zoveel starende blikken, kun je naar het publiek kijken zoals je naar dieren zou kijken. Als een stal vol geiten je aanstaart wordt je ook niet onzeker.”
3. Begin nooit met een vraag
Je speech begint dus met visuele ruimte innemen. Pas daarna gaat je spreken. Frijters adviseert om nooit te beginnen met een vraag aan het publiek. “Door een vraag te stellen verleg je de aandacht van jezelf naar het publiek. Dat is niet de bedoeling en het publiek wil dat ook niet. Ze zijn gekomen om naar jou te luisteren.” Begin liever simpel met vertellen waarover je het gaat hebben.
4. Wees niet aardig
“Wie op een podium staat wil vaak aardig gevonden worden. Maar daarvoor sta je er niet. Je staat er voor de presentatie. Je publiek verwacht een heldere boodschap, meer niet. Bovendien: aardige personen zíjn gewoon aardig, die hoeven dat niet te spelen, mensen voelen het wel.”
5. Kijk mensen niet in de ogen
Mensen lang in de ogen kijken is aangeleerd gedrag uit onze cultuur, zegt Frijters. Niemand voelt zich er prettig bij. “Als dieren elkaar lang in de ogen kijken, gaan ze vechten. Mensen zijn ook geïntimideerd als je ze lang aankijkt. Bovendien raak je zelf ook geblokkeerd. Kijk daarom niet alleen naar iemands ogen maar ook naar iemands mond of haar.” Als je voor een groot publiek spreekt, kijk dan tijdens de presentatie naar groepjes in de zaal. Is het gezelschap klein, kijk dan individuele personen één voor één kort (!) aan.
6. Let niet op je adem
Wellicht is je in het verleden wel eens geadviseerd om als middel tegen de zenuwen je ademhaling omlaag te brengen. Van Pieter Frijters mag je die tip meteen vergeten. “Door op je ademhaling te letten keer je naar binnen, terwijl je jezelf juist op de buitenwereld wilt richten. Maak je niet druk om wat er in je lichaam gebeurt. Iedere poging tot controle ontaardt in het tegendeel.”
7. Praat met je handen
Je handen kunnen je verhaal ondersteunen. De emoties in je speech worden er sterker door. Je handen geven naast jouw woorden het verschil aan tussen serieus, grappig, hard of zacht. Wees dus niet bang om ze te gebruiken. Dit kun je eventueel wel thuis oefenen, door met je handen te praten als u een willekeurig verhaal aan vrienden of familie vertelt.
8. Laat je niet afleiden door zenuwen
“Mensen worden zenuwachtig omdat ze door de ogen van anderen naar zichzelf kijken. Voorkom dit door contact te maken met het publiek, kijk de zaal rond en neem details van mensen in je op, zoals bijvoorbeeld kleding. Zorg in de aanloop naar de presentatie dat je tenen ontspannen zijn. Gekromde tenen zijn funest, die geven een seintje aan de longen en die gaan verkampen. Ontspannen tenen leiden tot meer ruimte in de longen en dus meer lucht.”
9. Maak goed gebruik van je stem
“Als je begint te spreken, zet dan wat harder in dan je gewend bent. Door wat harder te praten keer je naar buiten in plaats van naar binnen. Eindig zinnen door je stem omlaag te brengen. Daarmee zet je een duidelijke punt achter de zin en blijft deze niet als een vraag in de lucht hangen. Zinnen laag eindigen geeft overtuigingskracht.”
10. Hou het kort en simpel
Tien minuten is meer dan genoeg voor je speech. Als het langer wordt verliezen mensen al snel hun aandacht. Doe ook niet onnodig ingewikkeld. Geen vaktermen en ingewikkelde cijfers. Een goede speech is voor iedereen te begrijpen.
