Geen producten in je winkelwagen.
De doorgewinterde Amerikaanse pr-dames Caitlin Friedman en Kimberly Yorio misten een boek toen ze hun eigen bedrijf begonnen. Daarom hebben ze het zelf maar geschreven. Is het voor vrouwen dan zo anders dan voor mannen? Eigenlijk niet, lijkt na lezing van The girl’s Guide to Starting Your Own Business. Slechts op enkele plaatsen wordt het woord ‘vrouw’ erbij gesleept om de titel te rechtvaardigen. Sterker nog, de vrouwelijke starter wordt ook nog eens betuttelend toegesproken. Zo vertellen de schrijfsters bij de tips voor thuiswerkers dat je pauze moet houden en bij het hoofdstuk technologie wordt de vrouw domweg neergezet als technofoob.
Gemiste kans, want de verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke starters zijn legio. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de omzet. “Ongeveer een derde van de ondernemers in Nederland is vrouw”, zegt Ingrid Verheul, onderzoeker aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit. Zij promoveerde dit jaar op de verschillen tussen mannelijke en vrouwelijke ondernemers. “Toch is maar 4 procent van de totale omzet afkomstig van vrouwelijke ondernemers.”
Liesbeth Mekkering, oprichtster van werving & selectiebureau Humatch, ziet de verschillen vooral in niet-zakelijke kanten. “Vrouwen zijn wat attenter, zorgen eerder voor een bloemetje bijvoorbeeld. Toen ik in 2000 startte, heb ik zelf mijn kantoor ingericht, en mensen zeggen vaak dat ze kunnen zien dat het door een vrouw is gedaan: echte kunst aan de muur, zacht licht.” Voor het ondernemen zelf ligt het onderscheid subtieler, denkt Mekkering. “De ondernemer moet voor zijn doel gaan, daarin is weinig verschil tussen mannen en vrouwen, vind ik. Oké, vrouwen zijn iets voorzichtiger, mannen zijn sneller bang om iets te missen.”
Op brancheniveau is de verdeling nog altijd behoorlijk traditioneel. Het grootste aandeel vrouwen is te vinden in de dienstverlening. Zo is de overgrote meerderheid van de starters in de voetverzorging (99 procent), schoonheidsverzorging (98 procent) en haarverzorging (89 procent) vrouw. Deze branches staan dan ook in de top-5 van branches met de hoogste aantallen vrouwelijk starters. In de bouwsector is het percentage vrouwen met 3 procent het laagst. Vrouwen in de dienstensector hebben veelal kleinere bedrijven, waarin lage marges zijn en weinig groei wordt nagestreefd. De voorzichtige houding van vrouwelijke ondernemers kan hier een rol spelen. “Maar die houding kan ook betekenen dat bedrijven van vrouwen minder snel failliet gaan,” merkt onderzoeker Verheul op.
Nog een laatste verschil: vrouwen investeren gemiddeld minder tijd in hun bedrijf dan mannen en hebben een lagere productiviteit. Vaak omdat ze parttime werken. Maar dat is niet alles. “Vrouwen zijn meer risicomijdend”, weet Verheul. “Als ze starten doen ze dat over het algemeen met minder startkapitaal en de ambities zijn minder groot dan die van mannelijke ondernemers.” Mannen denken groter; het hebben van een grote onderneming lijkt belangrijker dan het product of dienst. Vrouwen richten zich juist op kwaliteit, stelt Verheul.
Terug naar de Amerikaanse pr-dames. Friedman en Yorio waren het zat om tachtig uur te werken voor een baas, zonder de benefits te krijgen. Hun eigen succes hebben ze te danken aan een aantal mantra’s die ze zichzelf dagelijks voorhouden. En daar gaan ze wel dieper in op het ‘vrouw-zijn’: “Concurrentie is gezond. Als vrouw is het moeilijk te aanvaarden dat je competitief bent ingesteld, zonder je daarvoor te schamen.” En mannen moeten op hun toon passen. Dat vindt ook Rebecca Ryan, oprichtster van het Amerikaanse Next Generation Consulting: “Zakenvrouwen worden door oudere mannelijke collega’s als hun vrouw of dochter behandeld.” Je komt als vrouw niet zomaar aan de bak. “Ik werk veel in de bank- en verzekeringswereld, en daar moet je voldoen aan de pms-criteria: je moet pafferig, mannelijk en saai zijn.”
Meer vrouwelijke ondernemers?
www.entrefemmes.nl Vrouwelijke ondernemers in Utrecht
www.entrejeunes.nl Vrouwelijke starters
www.uvon.nl Unie van Vrouwelijke Ondernemers Nederland
www.bpwnl.nl Business & Professional Women
www.zzvn.nl Zwarte vrouwelijke ondernemers
www.federatiezakenvrouwen.nl Landelijk Platform Zakenvrouwen
