Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

‘Sommige deelplatformen hebben dollartekens in de ogen’

Peerby haalt 2 miljoen op om de wereld te veroveren: een bewijs dat de deeleconomie een vlucht neemt. Maar hoe trouw zijn deelplatforms nog aan de idealistische roots van de deeleconomie? Robert Visscher schreef zojuist een boek over delen in de praktijk: 'Ik maak me wel zorgen om partijen met dollartekens in de ogen.' 

Een schep, een kinderbedje, reisgidsen, verhuisdozen, een afhaalmaaltijd van een thuiskok, marketingkennis of een auto; Robert Visscher kan nog even doorgaan als je hem vraagt wat er allemaal te delen valt. Hij schreef samen met Martine Zeijlstra Delen doe je zo, de deeleconomie in de praktijk en deed exact wat de titel belooft: anderhalf jaar lang aan den lijve ondervinden wat je aan de deeleconomie hebt als consument. 

Van groen geweten tot zakenman

Dat betekent niet dat de schrijvers de deeleconomie vanuit idealisme omarmen. “De deeleconomie is zo veelzijdig: er is een deelplatform voor iedereen, van groen geweten tot zakenman. Maar het is wel prettiger voor consumenten binnen de deeleconomie als de idealistische roots bij het delen niet worden overschaduwd door graaigedrag en geldelijk gewin. Wij geloven in het verschil tussen de idealistische initiatieven waar gewone mensen veel aan hebben en de bedrijven met dollartekens in de ogen.”

Airbnb moloch

Visscher is dus geen zeloot die tegen platforms als Peerby, Thuisafgehaald en zelfs Airbnb is omdat die geld verdienen als bemiddelaar. “Het is natuurlijk wennen dat Airbnb zich heeft ontwikkeld van een sympathieke plek voor couchsurfing tot commerciële moloch. Maar als consumenten er voordelig mee op reis kunnen of zelf via de verhuur op hun vakantie kunnen besparen, is daar niets op tegen.”

Peerby GO

Peerby is als deelplatform even gratis als succesvol maar met zijn verhuurservice Peerby GO introduceert dat toch ook harde cash in de wereld van delen en ruilen. “Ik zou Peerby nog niet meteen onder de platforms scharen met dollartekens in de ogen, maar ik maak me wel zorgen: een boormachine kun je elders ook voor geld huren, dat is duidelijk een andere insteek dan het delen. Ik zie daarvoor de noodzaak niet zo, terwijl het wel prachtige, gratis en laagdrempelige initiatief dat Peerby is zou kunnen gaan verdringen.”

De schrijvers voor hun zwevende boekenkast: het ontwerp komt van een deelsite. (foto Roos van der Sanden)

Geld is geen taboe in de deeleconomie, en ‘gratis’ betekent ook niet dat je helemaal niets hoeft te doen voor het deelgebruik. “We hebben een soort deeletiquette ervaren die voorschrijft dat je iets aardigs terugdoet voor het delen. We kregen bijvoorbeeld een taart als dank voor het uitlenen van een campingbedje.”

Tijdelijke toegang tot bezit

De best bruikbare definitie van de deeleconomie blijft: mensen die elkaar tijdelijk toegang geven tot hun bezit, met of zonder betaling, waarbij sprake is van overcapaciteit. Dat onderscheidt Greenwheels (de auto’s zijn niet van een particulier) van Snappcar en binnen de deelplatforms de Airbnb-gebruiker die zijn appartement een weekendje aanbiedt van de B&B-verhuurder die zijn vastgoed op de site zet.

Idealistisch delen

Het gedrag van de delers zelf bepaalt wat dat betreft hoe idealistisch het delen nog blijft: wie in Amsterdam zijn appartement voor minder dan 100 euro per nacht deelt op Airbnb, is een dief van zijn eigen portemonnee. En op Thuisafgehaald zullen de meest fanatieke hobbykoks kunnen leven van hun deelactiviteiten. “Dan moet je je afvragen of ze geen oneerlijke concurrentie vormen voor restaurants die wel aan hygiëne-eisen en andere regels moeten voldoen.”

Ondernemers

Voor ondernemers is Delen doe je zo prima leesvoer: zelf lift je immers ook zowel zakelijk (statafels! een werkplek!) als privé (appartementje in Barcelona!) mee op de deeleconomie. Bovendien geeft het boek inzicht in hoe consumenten omgaan met het deelaanbod. “Startups die ermee bezig zijn doen wel veel marktonderzoek en vragen aan consumenten wat ze eventueel willen delen. Wij hebben het bestaande aanbod getest: wat werkt wel en wat niet.”

Tot slot – en daar kun je natuurlijk nooit genoeg van hebben – borrelt er misschien inspiratie op voor een nieuwe businesscase rond delen. Zelf broeden we nog altijd op een eigentijdse deelvariant van Rent-a-Dog, de huurhonden die je aan het strand van Overveen kon boeken – in onze fantasie.

Delen doe je zo – De deeleconomie in de praktijk – Robert Visscher en Martine Zeijlstra. Forte Uitgevers, 176 blz., 22,50 euro

Zie ook de website delendoejezo.nl