Geen producten in de winkelwagen.
“Van mijn vader heb ik meegekregen hoe leuk en hoe moeilijk ondernemen is,” vertelt Amsterdammer Gosse Boxhoorn in zijn kantoor ten oosten van Heerlen. Er staan nog bouwhekken om een net aangebouwde tweede fabriekshal, waarin een nieuwe productielijn wordt opgebouwd.
Boxhoorn senior was kolenhandelaar toen de regering in de jaren zeventig besloot een aardgasnet tot in elk huis aan te leggen. “Een zegen voor Nederland, de doodsteek voor kolenhandelaren.” Zijjn vader schakelde over op openhaardhout. “Heel knap om in korte tijd weer een nieuwe business op te bouwen.”
Onenigheid
Misschien koos Boxhoorn daarom na zijn studie en promotie in de scheikunde wel voor de veilige warme deken van multinational Shell. In 1996 kreeg hij de leiding over zonnecellenpoot Shell Solar. Na onenigheid over de strategie – Boxhoorn was tegen een grote acquisitie, die zijn bazen doorzetten – verliet hij Shell Solar. Twee jaar later gaven de cijfers hem gelijk: in 2002 noteerde Shell Solar een groot verlies.
Toen Shell in dat jaar aankondigde ‘zijn’ fabriek te sluiten, probeerde hij samen met twee anderen de fabriek over te nemen. Ze kwamen er niet uit met Shell en besloten vanaf nul te beginnen. Met enkele tonnen spaargeld en twintig miljoen financiering en subsidies startten ze in 2003 Solland Solar. Omdat ze eerst een fabriek moesten bouwen, begonnen ze met handel in zonnepanelen. “Daardoor waren we vanaf dag één winstgevend én leerden we de markt goed kennen,” zegt Boxhoorn. Een mvo-imago helpt in de personeelswerving, merkt Boxhoorn. Hij hoeft geen personeeladvertenties te zetten. Ook al ligt Heerlen in een uithoek en zijn technici schaars, ze melden zich vanzelf aan.
Een mvo-imago helpt
Als je zonnecellen produceert, ben je per definitie een mvo-bedrijf, vindt Boxhoorn. Wat natuurlijk niet wegneemt dat het bedrijf zo goed mogelijk met de noodzakelijke chemicaliën omgaat, om een voorbeeld te noemen. “We kunnen hier natuurlijk geen vervuilde boel achterlaten, maar we moeten ons concentreren op onze hoofdtaak: zorgen dat die zonnecellen er zijn.”
“Ik kan het woord mvo eigenlijk niet meer horen of zien. Hoe kan het nu in hemelsnaam dat allerlei bedrijven, banken en energiebedrijven bijvoorbeeld, in mvo-lijstjes voorkomen? Als je wat dieper zaagt in zo’n bank, dan financiert hij allerlei ondernemingen die niets te maken hebben met duurzaam ondernemen en een gigantische footprint achterlaten. Bedrijven moeten ophouden met het sponsoren van één zonne-energieproject in Afrika en dan zeggen: ik ben duurzaam.”
Geen heilig boontje
Solland heeft ambitie. De omzet wordt dit jaar ongeveer 80 miljoen euro, in 2010 moet het een miljard zijn. Tegen die tijd moet de kostprijs van zonnepanelen zo ver gedaald zijn, dat zonne-elektriciteit kan concurreren met elektriciteit uit het stopcontact. In Zuid-Europa moet dit over een jaar of drie, vier het geval zijn. In Nederland over ongeveer tien jaar.
Boxhoorn pleit er voor reëel te blijven over duurzaamheid: “We zijn geen heilige boontjes. Ook wij produceren een beetje afval. Er is geen technologie die geen footprint achterlaat. Het heeft ook geen zin om te zeggen: je moet consuminderen. De meeste mensen willen meer op vakantie en meer geld verdienen. Ook ik heb een paar grote auto’s en woon in een te groot huis. Dat is de basis van onze economie, maar dan wel met een schone technologie.”
Zonne-energie is volgens Boxhoorn dé schone technologie om aan de toenemende energievraag te voldoen en de wereld van zijn olieverslaving af te helpen. “De wereld is een oliebol en er lopen heel veel oliedomme mensen op rond. Dat heeft iets te maken met olie.” Hoe lang heeft hij bij Shell gewerkt? “Twintig jaar, maar ik heb nog voldoende tijd om het te compenseren,” zegt hij lachend.
Door Mark van Baal
