Ondernemers zijn wereldverbeteraars: 7 tips voor het starten van bedrijf met een missie

Ik heb een vriend. Jannes heet hij. Jannes is een man met idealen. Iemand die de wereld een stukje mooier maakt en zich inzet voor hogere doelen. Die hard werkt en veel opoffert. In 2016 richtte Jannes The Tree Party op, een club die bomen plant in Nederland en ver daarbuiten. The Tree Party is een stichting en in feite ook een social enterprise. Maar kan dat eigenlijk wel door de beugel, geld verdienen met je idealen? Ja, dat kan. En het is gemakkelijker dan je denkt…

Bomen zijn een feestje!

Al voordat bomen weer populair werden, richtte Jannes samen met een aantal vrienden The Tree Party op. Jannes was duidelijk over de naam die onze mooie stichting zou dragen: The Tree Party. Een positieve naam, want: bomen planten is leuk. Je ontmoet nieuwe mensen, denkt na over wat echt belangrijk is, steekt je handen uit de mouwen en sluit af met een gezellige borrel. Bomen leveren schone lucht en verbinding. Bomen zijn een feestje! 

We hebben heel wat af vergaderd om te ontdekken waar de stichting voor staat. Er kwamen allerlei bezwaren op tafel. Bijvoorbeeld: “er zijn al veel stichtingen die iets met bomen doen”, “straks denken ze dat we bomenknuffelaars zijn”, “we moeten niet te groot denken”, “is een Engelse naam eigenlijk wel slim?” en: “waar staan we nu eigenlijk voor?”. Die brainstormavonden waren erg nuttig en vergaderen is goed en belangrijk. Maar uiteindelijk maakten we het meeste impact door aan de slag te gaan. Elke boom die we planten is er één. Elke ontmoeting, en elk gesprek over bomen dat daardoor ontstaat, is winst. En dus kwamen we in actie.  

In de afgelopen jaren werden tientallen bomenprojecten gerealiseerd. Zo kwam er een Tiny Forest in Utrecht, werden in allerlei woonwijken bomen aangeplant en mochten we bijdragen aan een bomenproject in Marokko. Op dit moment is Jannes in Tsjechië, waar de mogelijkheid om meer Europese boomprojecten uit te voeren onderzocht wordt. 

Geld verdienen is goed

Ondernemers geloven steeds minder in tegenstellingen zoals zwart/wit, goed/fout en voor of tegen. Zo zijn er ook steeds minder ondernemers die stellen dat geld verdienen fout is. En terecht. Geld is namelijk én goed, én fout, afhankelijk van hoe je geld verdiend, en wat je er mee doet. 

Ook de term ‘sociaal ondernemer’ is eigenlijk misleidend. Alsof ondernemers die zich geen social entrepreneur noemen, niet sociaal zijn. Geld en idealen gaan prima samen, als je het hoofddoel van je onderneming maar scherp houdt en geld je niet afleidt van je klant. Gelukkig begint het denken hierover te kantelen. 

Het is Jannes en zijn vrienden gelukt om The Tree Party succesvol te maken. Succesvol zijn met je idealen is eenvoudiger dan je denkt! Maar stel dat je met je idealen een bedrijf wilt starten, wat helpt daar dan bij? De volgende 7 aandachtspunten voor sociaal ondernemen deel ik graag met je:  

1. Een oprechte, heldere missie 

Als jij authentiek bent en in verbinding staat met de missie van je onderneming dan gaat je ondernemersreis veel gemakkelijker. Je mag best meegaan in trends – en soms hypes – zoals werkgeluk, circulariteit en duurzaamheid. Je mag dat ook doen omdat je ergens bij wilt horen. Zelfs als jij je uiterlijk daar op aanpast ben je logisch bezig! De mens is een sociaal dier, die ergens bij wil horen. Je identiteit ontlenen aan een ideaal of een groep die nu populair is, is prima. Ga regelmatig na of dit echt is wie jij bent, en wilt zijn.

Een heldere missie die voorkomt uit wie jij echt bent, en wat je wilt verbeteren aan de wereld is sterk. Wat wil je veranderen aan de wereld? Wat is jouw intentie? Je why hoeft niet groots en meeslepend te zijn. Liever een kleine, concrete missie die jou inspireert, dan een groot verhaal dat niet van de grond komt. Als jouw missie scherp, en écht van jou is, ga je vliegen!  

2. Pijn lijden 

De wereld verbeteren doe je vandaag, met concrete actie. Elk klein stapje is welkom, zelfs als je in je vrije tijd iets opzet, zoals Jannes gedaan heeft. 

Een missie volbrengen betekent offers brengen, afzien. Je passie volgen betekent lijden en tegenslag overwinnen. Succes behalen is bloed, zweet en tranen geven. Vandaar ook de term sweat equity. Je investeert niet alleen geld in een bedrijf, maar vooral veel zweet. Sporters halen de top door keihard te werken. Voor mij is vergaderen bijvoorbeeld hard werken. Dit kost mij energie, en toch ben ik er toe bereid als het een hoger doel dient. Vooral het investeren van je eigen tijd, energie en reputatie is van belang.

Het zonder duidelijke begrenzing investeren van je eigen financiële middelen raad ik af, als het alleen bedoeld is om kosten te dekken. Als je alles uit eigenlijk middelen doet, pleeg je roofbouw op jezelf. Jezelf beschermen is een voorwaarde, hoeveel pijn je ook kunt hebben.

3. Lol trappen 

Ik ben van nature geneigd om lol trappen tijdens het ondernemen, helemaal onderaan het rijtje te zetten. Maar na ruim 12 jaar ondernemerschap weet ik wel beter. Je mag plezier hebben in je ondernemerschap. Sterker nog, als je een echte ondernemer bent, kun je niet anders.

Ook als je voor een hoger doel werkt, houd je het langer vol als je plezier maakt. Door te lachen met collega’s, jezelf met een korreltje zou te nemen en leuke dingen te doen met vrienden en familie houd je het langer vol. Omring jezelf met positieve mensen, waar je mee kunt lachen. Verzamel ondernemers om je heen met de juiste energie, die jou laten groeien en jouw reis leuker maken.

4. Helderheid over je ideale klant

Als je weet wat je wilt bijdragen aan de wereld, moet je bij de juiste klanten zitten. De wereld bulkt van twee dingen: geld en problemen. Als jij vanuit je missie problemen van klanten oplost die daar goed geld voor over hebben, zit je goed. Betalen in geld is fijn, betalen met sociaal kapitaal, tijd en andere waardevolle bronnen mag ook. Maar steek zo min mogelijk tijd in mensen die vooral iets willen halen bij je. Zoek mensen die iets willen geven en die resoneren met waar jij voor staat. 

Een mooi voorbeeld vind ik mijn eigen tijd als tuinman, een bedrijf dat ik naast m’n studententijd had. Ik verzamelde in twee jaar tijd 200 klanten die mij €12 per uur betaalden. Toen ik later een ‘echt bedrijf’ werd en het tarief naar €22 ging. Mensen kregen een nette factuur, waren verzekerd en konden altijd bellen. Van de oude groep klanten bleven nog geen tien klanten over. Bij mijn nieuwe bedrijf hoorde een nieuwe groep klanten, die wel bereid was te betalen voor de waarde die ik leverde.  

5. Een goed verdienmodel 

Je hebt een goed verdienmodel nodig. Met je idealen ondernemen is leuk, maar je impact opschalen gaat alleen als er genoeg geld je kant op komt. Of beter dan genoeg, een overvloed aan geld. Om een goed verdienmodel te creëren moet je waarde toevoegen voor jouw ideale klant. De problemen oplossen waar jouw ideale klant echt mee zit. Bijvoorbeeld: mensen willen bomen planten om iets goeds te doen, maar ze weten niet hoe ze dit aan moeten pakken en waar je bomen mag planten. Een stichting als The Tree Party weet dit wel en faciliteert zo dit proces. Een verdienmodel kan overigens ook op subsidiegeld gebaseerd zijn. Als jij een maatschappelijk probleem oplost, word je daar voor betaald. 

Geld is een vorm van energie, van waardering, van liefde. Als jij iets goeds doet voor de wereld, word je daarvoor beloond. Met loyaliteit, erkenning, karmapunten en geld. Geld is een doel en een middel tegelijk. Je verzameld geld, niet om het op te potten, maar om het ten goede te gebruiken. Een deel ervan gebruik je om te eten, te drinken en zekerheid te bouwen voor jezelf en je naaste. Je ‘vrije ruimte’, het geld dat je over hebt, investeer je in nieuwe projecten. Een sociaal ondernemer is goed in geld verdienen, geld beheren en verstandig herinvesteren. 

Maar wat als je niet commercieel bent? Sorry, maar dat is echt onzin. Door die beperkende gedachte te herhalen, blijf je waar je bent. En het is gewoon niet waar. Commercieel zijn wordt vaak verward met acquisitie, opdringerige verkopers en sales bedrijven. Commercie is handel, uitwisseling van waarde, tussen mensen. Feit is dat je, als je iemands probleem oplost, commercieel bezig bent. Je wisselt namelijk waarde uit. De klant heeft een probleem dat jij kunt oplossen, in ruil voor geld. Pure ruilhandel. En dus ben je commercieel als jij klanten blij maakt. Dat is een eigenschap waar je steeds beter in kunt en mag worden. 

6. Zichtbaar en dienstbaar zijn 

Als je succes wilt als sociaal ondernemer moet je zowel dienstbaar als zichtbaar zijn. Zichtbaar zijn wordt nog wel eens overschat. Als jij de hele dag in Instagram doorbengt, zal je daar niet ver mee komen. Zoek naar een gezonde balans. Je hoeft niet elke brainstorm, klant of ingeving je socials te zetten. Er staan al genoeg tenenkrommende juichberichten op LinkedIn, Facebook en Instagram. Maar je mag best delen wat je bezighoudt. Door op een integere, warme manier te laten zien je voor staat en wat je doet, gaan mensen je kennen, aardig vinden en vertrouwen. En dat is de basis voor een samenwerking met jou.  

7. Ambassadeurs creëren

Zorg dat mensen om je heen aanhaken op jouw missie. Laat ze investeren. Met geld, maar ook energie, tijd en sociaal kapitaal. Jouw netwerk is een onuitputtelijke bron van mogelijkheden. Benut die kansen, geef mensen de kans om bij te dragen aan de doelen van jouw social enterprise.

Je kunt mensen op allerlei manieren betrekken. Bijvoorbeeld door regelmatig een feestje te organiseren. Kijk maar naar The Tree Party. Die maken van de wereld vergroenen een feestje!

Foto: Getty Images