Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Mag FaceApp je gezicht echt zomaar voor alles gebruiken?

De ophef over de Russische foto-app FaceApp lijkt een storm in een glas water, stelt ICT-jurist Arnoud Engelfriet. Maar of de AI-app ook qua AVG door de beugel kan, moet nog blijken.

Met het populaire FaceApp kun je er op foto’s ouder uitzien, maar geef je ook je foto’s en persoonsgegevens weg aan een bedrijf dat deze mag verkopen. Dat meldde Nu.nl onlangs.

Er is nogal wat ophef over deze voor mij onbegrijpelijk populaire app, omdat in de kleine lettertjes staat dat men alles mag met je foto en dat zou Russische criminelen faciliteren in het plegen van cybercrime. Aldus Rian van Rijbroek denk ik, want ik begrijp er niets van. Ik zie eerlijk gezegd niets dat fundamenteel anders is dan hoe zeg Facebook of Instagram met je foto’s omgaat. Maar dat zijn geen Russen, zoiets?

FaceApp heeft niets met Facebook te maken: het is een app waar je een portretfoto in stopt en die dan een verouderde versie van je gezicht genereert. Leuk, maar de foto’s gaan naar een server van FaceApp en die staat in Rusland ergens. De app bestaat al een paar jaar maar is nu populair vanwege de zogeheten “FaceApp Challenge”, wat geloof ik neerkomt op dat je laat zien wat de app met je gezicht doet. Ja, ik voel me ontzettend oud bij het typen van deze regels.

Voorwaarden

Een developer veroorzaakte enige ophef toen hij meldde dat foto’s naar servers in Rusland werden geüpload én dat in de voorwaarden van FaceApp staat dat de foto’s commercieel gebruikt mogen worden door het bedrijf en haar zusters/moeders, plus alle “bedrijven die zich later bij deze groep kunnen aansluiten”. Dat laatste suggereerde volledige vrijheid: iedereen kan immers lid worden van zo’n groep. Alleen: een ‘groep’ is juridisch voor “concern”, en zomaar lid worden van iemands bedrijfsconcern komt echt niet voor. Dat noemen we een fusie of overname, en het is vrij ondenkbaar dat je dat doet om toegang tot foto’s te krijgen.

Daarnaast bleek vervolgens dat de foto’s helemaal niet in Rusland terechtkomen maar gewoon gezellig in de VS, en het bedrijf wist foto’s na 48 uur. Ja, zeggen ze en dat kun je lastig controleren. Maar toch. Het voelt behoorlijk als een storm in een glas water, zeker gezien de weinig unieke werkwijze van deze app. Er zijn tientallen apps waar je foto’s uploadt die dan in de cloud terechtkomen, pardon in de VS.

Maar stel nu eens dat de gegevens echt in Rusland komen en dat de voorwaarden wel letterlijk zeggen “wij mogen alles inclusief verkopen voor alle doeleinden”. Mag dat dan? Auteursrechtelijk (je hebt auteursrecht op je selfies) is dat mogelijk, zo’n brede licentie kun je vormvrij geven zoals dat heet. Dus daar kun je als fotograaf weinig meer tegen doen.

AVG

Privacytechnisch ligt dit anders: de AVG is van toepassing op FaceApp omdat het gaat om persoonsgegevens die in Europa verzameld worden. FaceApp heeft dan toestemming nodig, en die kun je niet in de voorwaarden opvragen. FaceApp kan natuurlijk zeggen dat het uploaden en analyseren van de foto noodzakelijk is voor de gevraagde dienst – hoe kun je een portret verouderen als je geen kopie van het portret krijgt – maar dat zou met zich meebrengen dat de foto weg moet direct nadat deze is geanalyseerd en verouderd. Immers daarna is de dienst klaar.

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Het enige argument voor FaceApp dat ik kan bedenken is dat het bijtrainen van de AI met geuploade foto’s een aanverwant doel is (en dus doelbinding heeft) met het maken van de veroudering. Het leren van een dienst om in de toekomst andere mensen betere dienstverlening te geven, is denk ik wel te rechtvaardigen als zo’n aanverwant doel.

Ik mag ook tevredenheidsenquêtes doen onder mijn klanten zonder aparte toestemming. Daarnaast kun je zeggen dat dit bijtrainen een vorm van statistisch onderzoek is, en dan is er per definitie sprake van doelbinding. Hier is vooralsnog nul jurisprudentie over maar ik zie hem wel.