Geen producten in de winkelwagen.
‘Ik ben weer loonslaaf: mooi salaris, bonusregeling en gedekte ziektekosten. Op mijn kersverse visitekaartje prijkt Senior Vice President Corporate Development.’
‘In de praktijk betekent dit dat ik verantwoordelijk ben voor het media- en pr-profiel van Sungevity in Europa, acquisitie van grote Europese klanten en dat ik meedenk over de uitbreidingsstrategie. Ik ben er heel blij mee.’
Startup = onromantisch geploeter
‘Maar nog belangrijker is waar ik niet meer verantwoordelijk voor ben. Ik hoef naast mijn werk geen administratieve ballen – hr, salarissen, facturen – meer in de lucht te houden. Geen slapeloze nachten meer over eindeloze contractonderhandelingen, of die banklening net op tijd gaat komen, of de it-storing het opgebouwde krediet bij klanten zal verspelen.’
‘Al die taken zijn nu overgegaan naar professionals op speciale afdelingen die er veel beter in zijn dan ik en mijn medebestuurders ooit waren. Na drie jaar ploeteren voelt het als een bevrijding dat ik me nu echt kan concentreren op waar ik goed in ben: relaties bouwen en werken aan onze strategie om alle lege daken tot de laatste vierkante meter in te zetten voor duurzame zonne-energie.’
Startup = middel, geen doel
‘Mensen vragen me of de overname niet snel gegaan is. Of ik de vrijheid die ik had als zelfstandig bedrijf niet mis. Maar zelfstandigheid was nooit een doel op zich. De missie die mij drijft is om van decentrale opwekking van zonnestroom de normaalste zaak van de wereld te maken. En om bij een dynamisch, sociaal bewogen bedrijf te werken waar je elke dag fluitend heen gaat.’
Zelfstandigheid was nooit een doel op zich.
Omdat dat bedrijf niet bestond niet in Nederland, hebben ik en mijn partners Zonline zelf opgericht. Door de nauwe samenwerking met Sungevity werd snel duidelijk dat dat bedrijf niet alleen precies dezelfde cultuur en missie had, maar ook nog eens een stuk groter en professioneler was. Dus toen overname ter sprake kwam met het idee dat Nederland ook de springplank voor Europese expansie zou worden, hoefden we niet lang na te denken.
Startup = overleven door veerkracht
‘Bij de oprichting van Zonline realiseerde ik me terdege waar ik aan begon. Ik wist dat de droom die we najoegen er niet vanaf dag een zou staan. Een startup opzetten is super spannend: je bouwt de cultuur van je bedrijf vanaf de grond op. Maar het gaat ook met vallen en opstaan, met stress en bijna dood-ervaringen. Gedrevenheid, een heilig geloof in je doel en veerkracht van een bokser zijn en een abolute must om dat te overleven.’
‘Je moet ook constant bereid zijn om je businessmodel te evalueren en bij te stellen. Kort gezegd komt het erop neer dat je je helemaal moet focussen op dat wat je als bedrijf supergoed doet en de rest eruit gooien. Zo zijn wij goed in het op een leuke, sympathieke – en hele effectieve – manier verkopen van zonnesystemen. Van inkoop en installatie moeten we ver weg blijven. Daar zijn anderen veel beter in.’
Startup = genadeloze spiegel
‘Je moet ook hard en eerlijk zijn over je eigen krachten en zwakheden. Zo was ik in eerste instantie de ceo. Ik kwam er echter achter dat ik weliswaar heel goed ben in mensen inspireren, zowel binnen als buiten ons bedrijf, maar waar ik gewoon niet goed in ben is mensen aansturen.’
‘Dus toen hebben we besloten om een ceo van buiten aan te trekken en ben ik een veel vrijere rol gaan spelen. Dat was even slikken, natuurlijk. Ik had liever gewild dat ik een geweldige ceo was geweest. Er zijn al zo weinig vrouwlijke ceo’s. Maar dat moet je snel van je af laten glijden.’
Start-up = glasharde afspraken
‘Hetzelfde geldt voor partners waarmee je aan een startup begint. De samenwerking pakt niet altijd uit zoals je had gehoopt. Dan moet je de knoop doorhakken en van iemand afscheid nemen, hoe vervelend het ook is. Als je te lang wacht dan heb je de sfeer en je bedrijf – waar je zoveel ziel en zaligheid in hebt gestopt – verpest.’
‘Het was een fantastische ervaring, maar voor mij is het wel eenmalig
‘Ik raad iedereen aan daar vooraf glasharde afspraken over te maken. Om evaluaties in te bouwen of de verwachtingen aan het begin zijn uitgekomen en, zo niet, wat voor gevolgen dat heeft voor, bijvoorbeeld, aandeelverhoudingen. We hadden onszelf een hoop ellende kunnen besparen als we dat aan het begin beter geregeld hadden.’
Startup = niet voor vrije jongens
‘Het was een fantastische ervaring, maar voor mij is het wel eenmalig. En je moet echt uit het juiste hout gesneden als je overweegt om eraan te beginnen. Want het starten van je eigen bedrijf heeft niets te maken met het romantische beeld van de vrije jongen die met zijn benen op tafel zijn eigen tijd indeelt. Misschien als je zzp’er bent, maar niet als je een bedrijf hebt van 30 werknemers zoals wij.’
‘Dan zit je niet om de haverklap aan het strand, maar moet je open zijn voor business net als ieder ander bedrijf. En de verantwoordelijkheid die je draagt is juist veel groter dan als je lekker in loondienst bent. Als je eigen bedrijf door pieken en dalen gaat, heb jij ook de stress dat je je mensen, en hun gezinnen, aan het werk wilt houden.’
Startup = (soms) eenzaam en hartverscheurend
‘Als het zwaar tegenzit ben jij bovendien degene die gang erin moet houden. Jij bent de barometer, iedereen kijkt naar jou voor richting en goede raad. Dan kun je er niet als een zandzak bij gaan zitten. Je moet positiviteit blijven uitstralen. Dat kun je niet faken, dat moet ook uit jezelf komen. Soms is dat heel zwaar.’
‘Waar ik soms nog steeds zwetend van wakker word, is het moment dat we een groot contract verloren en ik 15 mensen moest ontslaan. Verschrikkelijk. We zijn er in goed overleg uitgekomen: iedereen is vrijwillig weg gegaan. Dat was voor mij een bewijs dat we echt een bijzondere bedrijfscultuur hebben neergezet. Maar dat was dan ook wel het enige positieve aan die situatie.’
Roebyem Anders is vice-president van Sungevity Nederland, een zonnepanelenbedrijf met sociale uitgangspunten. Het bedrijf is lid van Social Enterprise.
