Winkelmand

Geen producten in de winkelwagen.

Berry van den Assem: ‘Alleen maar met je werk bezig zijn, is niet goed’

Terwijl zijn retailbedrijf razendsnel groeide, verloor de Rotterdamse schoenenondernemer Berry van den Assem (53) zich in zijn werk en een ongezonde levensstijl. Hij kreeg jicht, maar wist na veel detoxen en sporten te herstellen: wijzer, gezonder en met een eerste vestiging in, jawel, Amsterdam.

Toch bijzonder: het Rotterdamse familiebedrijf Van den Assem zet voor het eerst in zijn ruim 100-jarige bestaan voet aan wal in Amsterdam. Levert zoiets geen problemen op voor het Rotterdamse bedrijf? Directeur Berry van den Assem, voorzien van een stevige Rotterdamse tongval, moet lachen als we hem ernaar vragen. Tuurlijk, zijn winkels vormen een “écht Rotterdams bedrijf”, maar Van den Assem is ook ondernemer. Hij merkte dat de vraag vanuit Amsterdam toenam, en besloot daarom de overstap te maken naar 020. Dus doe je dat.

Van den Assem
Sinds:
1910
Thuisstad: Rotterdam
Oprichter: Lambertus van den Assem
Aantal medewerkers: ruim 180 fte
Aantal winkels: 20
Actief in: Midden- en Zuid-Nederland

Daarom huist er sinds 11 augustus een filiaal van Van den Assem aan het Amsterdamse Gelderlandplein. “Ik zal niet zeggen dat we meteen veel Amsterdamse vrienden hebben”, zegt Van den Assem, “maar we krijgen veel goede reacties”. Hij heeft ook Rotterdamse medewerkers in zijn nieuwe winkel geplaatst, waardoor de winkel een recht-door-zee-Rotterdams tintje heeft gekregen. “Dat werkt goed.”

Ondernemersfamilie

Van den Assem staat sinds 1998 aan het roer van het familiebedrijf. Hij groeide op in Rotterdam in een echte ondernemersfamilie. Aan tafel ging het, zoals dat gaat, vaak over het bedrijf en over de schoenenbranche. Van den Assem vond het geweldig en ontdekte meteen een passie voor schoenen. Toch kan opgroeien in zo’n familie ook zijn nadelen hebben, stelt de ondernemer. “Al die gesprekken over schoenen kunnen vervelend zijn als je er zelf geen interesse in hebt. Mijn broer overkwam dat. Hij heeft uiteindelijk bestuurskunde gestudeerd.”

Studeren, dat heeft Van den Assem zelf nooit gedaan. Op de Mavo blonk hij niet uit, en na de middelbare school ging hij liever aan het werk. Hij deed ervaring op bij Van Bommel en Greve waarna zijn vader hem naar Italië stuurde om de kneepjes van het vak te leren in een schoenenfabriek. Hier leerde hij onder meer Italiaans spreken, wat in die tijd erg handig was. “We doen veel zaken met Italianen en het is erg handig om die taal te spreken. Vroeger konden ze daar nog maar matig Engels.”


An Englishman in New York? Rotterdammer Berry van den Assem opent een vestiging in Amsterdam. “De reacties zijn goed.”

De ‘Assemstraat’

Zijn winkelbedrijf heeft momenteel 20 vestigingen, maar toen Van den Assem het bedrijf eind jaren ‘90 van zijn vader overnam, waren dat er nog maar twee. De ondernemer omschrijft de gang van zaken als “traditioneel”. Er was volgens hem geen structuur, behalve dan die van de vaste krachten: zijn vader stond in de ene winkel en zijn oom in de andere. “Zes dagen per week, deurtje open, deurtje dicht.”

Van vader stond zes dagen per week in de zaak

Van den Assem wist het bedrijf de jaren erop te moderniseren. Hij begon te bouwen aan een winkelimperium. In de Rotterdamse Aert van Nesstraat heeft hij zelfs zeven aansluitende winkels staan. De straat staat lokaal ook wel bekend als de Assemstraat. Lange tijd stond er een banketbakker tussen de winkels van Van den Assem. Toen de bakker echter door een ernstig misdrijf in 2007 om het leven kwam, vroeg diens vrouw aan Van den Assem om het pand over te nemen.

Van den Assem, flink onder de indruk van het drama, weigerde eerst. “Vanwege de emoties, maar ook omdat ik de toegevoegde waarde niet zag”, zegt de ondernemer. “Het was juist zo leuk dat mensen gebak gingen halen om daarna in onze schoenenwinkel rond te kijken.”

Uiteindelijk heeft hij het “met pijn in het hart” gedaan. Van den Assem was aanvankelijk wel bang dat buurtbewoners hem zouden zien als lijkenpikker. “Gelukkig heeft de weduwe het goed gecommuniceerd naar de buitenwereld; de gemeente, de flat en de buurt. Er zijn zakenlui die over lijken gaan, maar ik heb daar toch een beetje moeite mee. Zij heeft gezorgd dat dit nare gevoel bij mij wegging.”

Internet

Service en gastvrijheid, daar draait het bij ons om

Al snel diende de volgende uitdaging zich aan voor Van den Assem: het internet. Want hoe overleef je als retail-middenstander in een sterk digitaliserende samenleving? “Ik ben opgegroeid in een traditioneel detailhandelsgezin, waar altijd de voordeur open stond”, zegt Van den Assem. “Service en gastvrijheid, daar draaide het om. Een kopje koffie of een wijntje erbij: zo doen wij het.” Het internet schenkt geen koffie, en Van den Assem is de eerste om het toe te geven: hij geloofde aanvankelijk “geen moer” van online bestellen.

Door een manager van zijn bedrijf werd hij naar eigen zeggen toch “met de rug tegen de muur gezet”. Er was een developer, en Van den Assem moest er toch maar eens een gesprekje mee aanknopen. Hij ging overstag en in 2007 kreeg Van den Assem een website, wat het jaar erop een webshop werd. Als kleine winkel was hij er snel bij en de omzet van de webshop heeft inmiddels een substantieel niveau. De gastvrijheid heeft Van den Assem uiteindelijk ook een beetje naar zijn website weten te krijgen. “We hebben een webcare-afdeling die snel reageert per mail of sms.”

Te hard gewerkt

Toch was niet alles koek en ei. De gigantische groei van de schoenenzaak ging voor Van den Assem gepaard met een naar eigen zeggen “ondoordachte levensstijl”. Hij wilde “alleen maar doorgaan”, nam te veel alcohol en at te veel. Plotseling kreeg hij last van jicht, een pijnlijke ontsteking. Jicht kun je op veel plekken krijgen, maar bij schoenenondernemer Van den Assem manifesteerde het zich, ja heus, in zijn voeten. “Je voeten zwellen dan op tot een vuurbal”, legt Van den Assem uit. “Ik moest eens het vliegtuig uitgedragen worden tijdens een zakenreis.”

Mijn levensstijl was ondoordacht; ik wilde alleen maar doorgaan

Medicijnen bleken niet meteen te werken, waarna Van den Assem voor zichzelf besloot: nu is het klaar. Hij besloot in 2011 om “serieus aan de bak” te gaan en af te vallen. In San Diego volgde de ondernemer twee weken lang een detox-programma. Hij begon ook intensief te sporten en ging gezonder eten, waarna zijn gezondheid weer verbeterde.

De ondernemer heeft ervan geleerd: “Alleen maar met je werk bezig zijn zonder ontspanning, is niet goed. Het is echt een issue, waar we in deze vluchtige wereld meer bij stil moeten staan.” Inmiddels probeert hij naar eigen zeggen zijn werkzaamheden beter te doseren. “Makkelijk is het niet, maar het zal wel moeten.”

Overlijden vrouw

Van den Assem had in mei dit jaar een andere tegenslag te verwerken. Zijn vrouw Judith, die net als Van den Assem vol in het bedrijf zat, overleed aan de gevolgen van een hersentumor. Ze was al drie jaar ziek, maar gaf de moed volgens Van den Assem niet op. Van den Assem besloot tijdens de ziekte van zijn vrouw te stoppen met sporten. “Mijn vrouw zei daarop: wat doe je toch? Ga gewoon door. Ik word honderd. Het was haar manier van doorgaan. Het verlies heeft een mega-impact op ons gehad; op mij, onze kinderen en het bedrijf. Judith is er opeens niet meer.”

Van den Assem probeert zijn leven nu zo goed mogelijk op te pakken. “Onze organisatie staat als een huis”, zegt hij opgefleurd. Maar goed, hij heeft er – opnieuw – hard voor gewerkt. “In 2010 zei iemand tegen me: je kan goed schoenen inkopen, maar als leider ontbreekt er nog wat. Ik vind dat die persoon gelijk had. In die snelle groeiperiode deed ik nogal eens ad hoc-dingen. Ik ben de twee jaar daarop bezig geweest om een organisatie op te bouwen, zoals het er nu staat: we werken nu bijvoorbeeld met afdelingshoofden.”

Dit werpt zijn vruchten af. “Als je dan thuis bent met je zieke vrouw en je merkt dat het bedrijf gewoon doorgaat, denk je: hee, wees hier maar eens trots op. Je kunt dus met een gerust hart thuisblijven.”

Omnichannel

Het retaillandschap veranderde ondertussen door, en omnichannel werd het nieuwe modewoord: de klant centraal stellen door een combinatie van online- en offlineretail. Een klant kan volgens deze filosofie bijvoorbeeld iets online bestellen om het daarna in de winkel op te halen, of andersom. Je moet wat om de Bol.com’s van deze wereld bij te kunnen houden.

Ook bij Van den Assem zitten ze niet stil. “Een pakketje ophalen in de winkel of op het hoofdkantoor, het kan allemaal bij ons”, zegt Van den Assem. “Tegenwoordig kun je niet meer alleen wachten op klanten. Het is belangrijk om na te denken over wie de klant is. Wat zijn z’n interesses? Het is absoluut de consument die het uitmaakt. Je kan sturen wat je wil met advertenties, maar als de sfeer er niet is of je hebt niet naar de tijd geluisterd, dan word je keihard afgerekend.”

Om nog meer beleving toe te voegen – en meer met big data te doen – lanceert Van den Assem binnenkort een app, waarmee terugkerende klanten cadeaus of aanbiedingen kunnen krijgen.

De toekomst

Ik hoef niet ieder jaar een nieuwe winkel te openen

Dagelijks de nieuwsbrief van Startups & Scaleups ontvangen?



Door je in te schrijven ga je akkoord met de algemene en privacyvoorwaarden.

Al met al is Van den Assem klaar voor de toekomst. Hij heeft inmiddels bijna tweehonderd medewerkers en zijn bedrijf mag de komende jaren doorgroeien, al zij het niet meer zo snel als in het verleden. Daar heeft Van den Assem het wel even mee gehad. Bovendien vindt hij het belangrijk dat nieuwe vestigingen het “DNA” van zijn schoenenwinkels behouden.

“Ik wil daarom niet ieder jaar een nieuwe winkel openen”, zegt de ondernemer. “Het zou mooi zijn als we op den duur toegroeien naar 25 winkels. Of dertig. Maximaal.”