Geen producten in de winkelwagen.
Streaming mag de muziekindustrie dan van de ondergang hebben gered, ook de interesse in de ouderwetse vinylplaat neemt al jaren toe. De omzet uit lp-verkopen nam afgelopen jaar in Nederland zelfs met bijna een kwart toe, meldde de NVPI in april.
Artiesten die zelf een plaatje willen opnemen, lopen echter wel tegen een muur van lange wachttijden aan. Europa telt maar een paar vinylfabrieken, zoals Vinyl Factory in Haarlem en GZ in Tsjechië. Artiesten als Justin Bieber of Kensington krijgen hier voorrang op de kleintjes, omdat hun oplagen groter zijn. De huidige fabrieken kregen lange tijd geen concurrentie, omdat ondernemers het financiële risico niet aandurfden. Persen zijn duur en die moet je dus wel terugverdienen. Stel dat de vinylrevival ophoudt, dan zit je met de gebakken peren.
Vinylfabriek
Chris Roorda (foto rechts) en Pascal Thulin (36) toonden zich vorig jaar ondernemers met lef, door de opening van een heuse vinylfabriek aan te kondigen in hun thuisstad Leeuwarden. Zij zouden zich niet op de Kensingtons, maar op de kleinere artiesten richten. In oktober opende hun vinylfabriek Deepgrooves in de Leeuwardense Blokhuispoort, een voormalige gevangenis waar momenteel verscheidene culturele instellingen huizen. Roorda is nu de enige kapitein op het vinylschip.
De afgelopen 10 maanden waren “erg druk”, laat de ondernemer direct weten. Deepgrooves heeft sinds de opening al vierhonderd klanten gehad, die duizenden platen zouden hebben besteld. De fabriek houdt zich bovendien aan zijn voornemen om de kleine artiest te bedienen, die bestellingen in beperkte oplagen doet. “Het gaat van bestellingen voor honderdvijftig stuks tot duizenden elpees”, zegt Roorda. De bekendste groep die tot op heden bij Roorda aanbelde? “My Baby laat bij ons hun nieuwe plaat persen.”
De meeste aanvragen bij Deepgrooves komen uit het buitenland, vertelt Roorda. Hij bedient klanten in landen als Engeland, Frankrijk, België, Japan en zelfs Saudi-Arabië. “We helpen veel artiesten in de elektronische hoek, maar ook jazz-, funk- en souldingen. Vooral progressieve muziek.” Roorda, zelf al jaren dance-ondernemer, krijgt veel van zijn bestellingen rechtstreeks binnen. Acquisitie doen is er dus nauwelijks bij.
Wachttijden
Het grote succes van Deepgrooves brengt ook een nadeel met zich mee: wie bij Roorda een plaatje wil laten persen, moet inmiddels al rekening houden met wachttijden van zo’n 12 weken. Was één van de doelen van zijn vinylfabriek niet juist om kleine artiesten sneller te kunnen bedienen? Roorda realiseert dit zich, maar de vraag blijkt simpelweg te groot te zijn om sneller te kunnen leveren. “Bovendien moet ons personeel ook gewoon op vakantie kunnen.” Bij Deepgrooves werken nu tien mensen (10 fte). De huidige situatie is dan ook niet altijd ideaal, weet de ondernemer: “Als er tijdsdruk op staat, moet je weleens ‘s avonds en ‘s nachts doorwerken.”
Als er tijdsdruk op staat, moet je weleens ‘s nachts doorwerken
Voorlopig heeft Roorda in ieder geval nog geen plannen voor de aanschaf van een extra pers. De huidige dubbelpers die hij afgelopen jaar aanschafte, kostte al 2,2 ton en Roorda wil koste wat kost “vat houden” op het productieproces. Maar, zo zegt hij ook: “We zijn altijd ambitieus om nog eens uit te breiden.”
Bij het opstarten van de fabriek kon Roorda van zowel de gemeente Leeuwarden als kapitaalverstrekker Doefonds Fryslân 50.000 euro lenen, naast een inleg van eigen vermogen. Mocht hij in de toekomst willen uitbreiden, dan doet Roorda dat waarschijnlijk “op eigen kracht”. Ideeën genoeg om nieuwe omzet te maken: in de toekomst wil Roorda niet alleen platen persen, maar ook artiesten adviseren bij hun opnames, productie, artwork, planning en releasing. Roorda sprak afgelopen jaar tegen Sprout de verwachting uit dat hij zijn fabriek binnen een jaar winstgevend zou krijgen. Die verwachting bleek net iets te optimistisch, weet hij nu: “Het wordt waarschijnlijk 2019”. Omzetcijfers deelt de ondernemer liever niet.
Pottenbakkerij
Hoe je productieproces werkt, verschilt per plaat
De consistentie in zijn bedrijf krijgen, ziet Roorda tot nu toe als de grootste uitdaging. “Je komt zoveel dingen tegen. Heel veel mensen denken dat je om ons product te maken gewoon op een knopje drukt, waarna er 10.000 platen van de pers komen rollen. Het zijn echter allemaal stapjes die we op elkaar moeten laten aansluiten en dat verschilt weer per plaat. Soms heb je bovendien te maken met late leveringen van samenwerkende bedrijven of drukte in de markt. Het is een beetje alsof je een pottenbakkerij begint. Op een gegeven moment moet alles aangeleverd worden. Ons product is alleen nog vele malen lastiger. Je krijgt te maken met mastering, labels, artwork, techniek en ga maar door.”
Een gecompliceerd proces dus, maar wel eentje dat Roorda aardig in de vingers heeft zitten. Bij Vinyl Factory in Haarlem hebben ze inmiddels alle vertrouwen in Roorda; de Haarlemmers sturen de kleinere artiesten direct door naar Deepgrooves, en Roorda doet hetzelfde met de grotere namen die bij hem aankloppen. Of deze samenwerking nog eens tot één bedrijf met dezelfde naam zal leiden? Roorda sluit niets uit, maar wil er niet te veel over uitweiden. Met een flinke dosis Friese nuchterheid zegt hij: “We komen er wel uit.”
