Geen producten in de winkelwagen.
Googleoprichters Sergey Brin en Larry Page hadden grootse plannen bij de oprichting in 1998: ze wilden alle informatie op aarde verzamelen. Er waren al enkele zoekmachines zoals Yahoo en MSN, maar deze werkten enkel met redacteuren. In deze periode groeide het wereldwijde web zo snel dat het aantal redacteuren bij bijvoorbeeld Yahoo niet zo snel kon meegroeien. Google zag dus op het juiste moment het levenslicht en kwam met een methode die inspeelde op de immens snelle groei, verhaalt Randall Stross in zijn boek Planeet Google.
Algoritme
Het succes van Google zit hem in het algoritme. Feitelijk draait alles in het bedrijf daar om. Dit systeem pluist alle websites uit, analyseert de teksten en hangt er een pagerank aan. Deze rank bepaalt op welke plek een site bij een zoekactie eindigt. Er komt niet tot nauwelijks een menselijk aspect aan te pas. Dat was tot voor kort de kracht van Google. De laatste tijd komen er echter steeds meer tegenstanders die roepen om een meer persoonlijke noot in de zoekacties. Maar zodra Google hier aan toegeeft doet het automatisch afstand van zijn basisprincipe.
Open
Een andere speerpunt uit Google’s oorspronkelijke bedrijfsstrategie is dat ze heel open werken. Zeker in 1998, toen sites als AOL en MSN heel gesloten waren (men moest inloggen om toegang tot de meeste informatie te krijgen), was het bedrijf een vreemde eend in de bijt. Google vraagt zo min mogelijk privé-gegevens en biedt zo veel mogelijk informatie aan. De laatste jaren zit hier een keerpunt in met services als Gmail en Googledocs. Veel mensen zien Google als een onbetrouwbare partij om persoonlijke gegevens aan toe te vertrouwen. Ze zijn bang dat de gegevens op straat komen te liggen en dat er onveilig mee wordt omgegaan. Dat in de begintijd van Gmail bij 60 accounts alle mail is verwijderd, draagt daar niet aan bij. Dit heeft ze jarenlang achtervolgd.
Geld uitgeven
In tien jaar tijd is Google uitgegroeid van een bedrijfje met twee werknemers tot een multinational met bijna 20.000 werknemers in dienst. Daarnaast bestaat het van oorsprong enkel op een online zoekmachine gebaseerd bedrijf inmiddels uit veel meer onderdelen. Ze hebben een hoop succesvolle en minder succesvolle projecten gelanceerd. En ondanks de figuurlijke en letterlijke grootsheid leveren ze niets tot nauwelijks in aan innovatie. Komt een werknemer met een goed plan en er is geld beschikbaar, dan mag het worden uitgevoerd. Er wordt niet te lang nagedacht of het wel zeker winstgevend wordt. Het bedrijf houdt dus van risico’s nemen. Producten worden vaak in betaversie ter beschikking gesteld aan het publiek, zodat de consument eerste tester is en kan zorgen dat het product nog beter wordt. Als iets niet aanslaat, sterft het vanzelf een langzame dood. Of zoals het geval bij Google Video, wordt het vervangen door een ander bedrijf op te kopen (in dit geval Youtube).
Geld verdienen
Maar wie geld uitgeeft, moet het ook verdienen. Voordat Google in 2004 naar de beurs ging, vroeg iedereen zich af waar het bedrijf toch zoveel geld aan verdiende. Het geheim blijkt te zitten in de Adwords, de gespecificeerde advertenties rondom een zoekopdracht. Dat is op het moment ook het enige waar echt geld aan wordt verdiend. Zaken als Youtube hebben bijvoorbeeld enkel bij de aanschaf veel geld gekost en vreten nu veel bandbreedte, zonder dat er (tot nu toe) een aardig verdienmodel aan is gehangen.
Kanttekening
Het klinkt alsof Google niets verkeerd kan doen. Toch plaatst de schrijver een enkele kanttekening bij het bedrijf. Zo blijkt het mantra dat binnen Google vanaf het begin der dagen heerste: ‘doe geen kwaad’ (don’t be evil) tegenwoordig niet helemaal meer te gelden. Naast het feit dat Google om steeds meer privé-gegevens vraagt, is er ook de kwestie van het onvrijwillig afstaan van privacy. Met Google Earth kon men al ieder huis van bovenaf bekijken, maar met Street View kun je zowat naar binnen gluren. In de betaversie waren zelfs alle toevallige passanten te aanschouwen. Het meest kwalijke van de zaak was dat Google zich lange tijd van geen kwaad bewust was. Immers, het waren publieke ruimten waar gefilmd werd. Inmiddels worden gezichten en kentekennummers geblurt, om enige anonimiteit te behouden.
Geen vrienden
Een ander relletje betreft het auteursrecht. Ook hier verliest Google zijn mantra uit het oog. Zo zijn ze enkele jaren geleden begonnen met het digitaliseren van alle boeken op aarde. Er werd hier al langer om gevraagd. Ze hebben met enkele universitaire bibliotheken een deal gesloten om alle boeken te mogen scannen en een methode ontwikkeld waarmee die klus relatief snel geklaard kan worden. Maar het auteursrecht dreigt nu roet in het eten te gooien. Ze hebben namelijk geen vrienden gemaakt met de rechthebbenden van de meest recent uitgebrachte boeken. Toch gaan ze onvermoeibaar door met het scannen van boeken en wachten de rechtzaak rustig af. Bij Youtube ondervinden ze hetzelfde probleem. Ook daar is bij hun hebzucht alle filmpjes ter wereld te verzamelen de vraag ontstaan tot hoeverre dit is toegestaan. Ze pogen inmiddels alle auteursrechtelijke filmpjes van de site te halen.
Driehonderd jaar
In zijn verwoede poging om alle informatie op aarde te verzamelen, gaat Google steeds verder. Google denkt deze klus binnen driehonderd jaar geklaard te hebben. Zelf zeggen ze nu op slechts vijf procent te zitten. Maar de vraag is of ze niet voor die tijd al gestopt worden. Want hoe lief en onschuldig Google lijkt, er zijn grenzen. Iedereen wil immers alles over een ander kunnen vinden, maar zodra een ander alles over u vindt, wordt het ineens een stuk minder gewenst.
Tekst: Mariska Habets
